صنعت استخراج
مقدار زیادی نفت خام (نفت و گاز طبیعی) در صخره‌های زیر بستر دریا وجود دارد. سکوهای نفت و دکل‌های حفاری نفت و گاز را خارج و برای انتقال به خشکی ذخیره می‌کنند. تولید و نفت و گاز در دریا به دلیل محیط دورافتاده و خشن، دشوار است.حفاری برای نفت می‌تواند تأثیراتی زیست‌محیطی برای دریا به همراه آورد. موج‌های لرزه‌ای در هنگام حفاری می‌توانند سبب شوند که حیوانات مسیر خود را گم کنند، و این موضوع احتمالاً سبب حرکت نهنگ‌ها به سمت ساحل میشود. مواد سمی مانند جیوه، سرب و آرسنیک ممکن است آزاد
شوند. ممکن است زیرساخت‌ها آسیب بینند و نفت در دریا منتشر شود. دریا دارای مقادیر عظیمی از مواد معدنی حل‌شده ارزشمند میباشد.مهمترین آنها، نمک دریایی است که برای موارد خوراکی و صنعتی به کار می‌رود و از زمان گذشته از طریق تبخیر آب در مناطق کم‌عمق به دست آمده‌است.
زندگی در دریا
اقیانوسها خانه مجموعه متنوعی از اشکال حیات می‌باشند که از آن به عنوان زیستگاه استفاده می‌کنند. از آنجا که نور خورشید تنها به لایه بالایی می‌تابد، بخش اعظم اقیانوس در تاریکی مطلق قرار دارد. از آنجا که اعماق و مناطق دمایی مختلف، هریک زیستگاهی را برای دسته واحدی از گونه‌ها فراهم می‌کنند، محیط دریا به عنوان یک دربرگیرنده جامع، دارای تنوع بسیار فراوانی از زندگی میباشد.زیستگاه‌های دریا طیف گسترده‌ای را از
سطح دریا تا درازگودال‌های شامل می‌باشند، که از جمله آنها می‌توان به آب‌سنگ‌های مرجانی، جنگل‌های کلپ، مراتع علوفه دریایی، استخر جزر و مد، بسترهای گل‌آلود، ماسه‌ای و سنگی، منطقه لجه اشاره کرد.
مردم بومی دریا
چندین گروه از عشایر بومی در دریای جنوب‌شرق آسیا در قایق زندگی و در طول روز نیازهای خود را از دریا استخراج می‌کنند. مردم بومی موکن در سواحل تایلند و میانمار و جزایر دریای آندامان زندگی می‌کنند. مردم باجائو در اصل از مجمع‌الجزایر سولو، میندانائو و بورنئو شمالی هستند.برخی کولی‌های دریایی با انجام غواصی آزاد قادرند تا عمق ۳۰ متری در آب فروروند، اگرچه بیشتر آنها روش مقرر و زمینی را انتخاب می‌کنند.
اسکله باسیدو
این اسکله تاریخی که قدمت بناش به دوره ساسانیان بر می‌گرده، در ۱۴۴ کیلومتری شهر قشم قرار داره. اسکله از سنگ‌های بزرگ رودخانه‌ای مانند، قلوه سنگ و ملات گچ زنده ساخته شده. در دوره مغول‌ها هم مرمت و بازسازی شده و ازش استفاده می‌کردن. در اواخر دوره تیموری و اوایل دوره صفوی، اسکله تعمیر شده و و با سنگ‌های تراشیده شده، روسازی و ساروج بندی شده مجددا بازسازی و اسکله وسیع‌تر شده. این اسکله به دلیل موقعیت جغرافیایی، محل استقرار انگلیسی ها در جزیره بود. به همین دلیل از این اسکله برای کشتی های جنگی خود و همچنین چون در جزیره اسکان یافته بودند، استفاده می کردن. در سال های اخیر، به همت اداره شیلات قشم، بندرگاه صیادی مناسبی در این اسکله تاریخی احداث گردیده.
صید سنتی هدر(مشتا) در قشم
مُشتا نوعی روش صيد سنتی آبزيان در استان هرمزگان در جنوب ایران است. این نوع صید با استفاده از جزر و مد انجام میشود. در این روش چوب‌هایی در ساحلكار گذاشته شده و با استفاده از تور حصاری ایجاد میشود، كه هنگام بالا آمدن آب تعدادی آبزی وارد آن شده و با پايين رفتن آب، آبزيان داخل آن به وسيله صاحبان مشتاها صيد می‌شوند. این نوع صید در اکثر سواحل استان هرمزگان انجام میشود.
در راستای حفاظت از آبزیان در فصل تخم گذاری صید هامور ماهیان این صید به روش سنتی مشتا نیز از 15 فروردین تا آخر اردیبهشت سال 91 در آبهای هرمزگان ممنوع است. در این نوع صید با استفاده از تور و میله، تور را بصورت افقی در ساحل دریا نصب می کنند که با استفاده از جزر و مد دریا آبزی به دام می افتد. صید حلوای سفید و سیاه و شوریده از اول اردیبهشت تا پایان خرداد و صید میش ماهی نیز از نیمه اول مرداد تا پایان شهریور ممنوع است
صید با تورهای منوفلامنت نیز در طول ساحل در آبهای هرمزگان ممنوع است. منوفلامنت تور ریز و نامرئی است که در آن ماهی های کوچک صید و سبب نابودی ذخائر آبزیان می شود.
هرمزگان با سالانه 143 هزار تن صید آبزی رتبه نخست را در کشور دارد. این استان هزار و 430 کیلومتر مربع ساحل و 22 بندر صیادی دارد. صید بی رویه و غیر مجاز از عوامل تخریب زیستگاهها و کاهش ذخایر آبزیان در هرمزگان به شمار می رود.
مشتا نوعی روش صید آبزیان است که با استفاده از تور و چوب به شکل عدد Tدر ساحل کار گذاشته می شود که هنگام بالا آمدن آب تعدادی آبزی وارد آن شده که با پایین رفتن آب آبزیان داخل آن بوسیله صاحبان مشتاها صید می شوند. هر چند میزان آبزی که در داخل مشتاها به دام می افتند در هر نوبت به کمتر از سه تا پنج کیلوگرم می رسد اما سال گذشته حدود سه هزار و 500 کیلوگرم ماهی در یکی از مشتاهای شهر بندرعباس به دام افتاد.
ساحل تخم گزاری لاک پشت ها قشم
روستای شیب دراز و سواحل گسترده آن محل حضور لاک پشتهای دریایی و لاک پشتهای منحصر به فرد پوزه عقابی است که همه ساله از اواسط اسفند ماه تا پایان خرداد برای تخمگذاری به این سواحل می آیند.هر لاک پشت در هر فصل تخمگذاری در حدود ۳۰۰ تخم طی ۳ مرحله در ۲۰ روز در چاله ای که خود می کند پنهان می کند که پس از دو ماه تخمها سر از خاک بر می آورند و به طرف نور مهتاب که در دریا منعکس است حرکت می کنند.
از شاهکارهای خلقت این است که بچه لاک پشتهایی که در این محل سر از تخم بر می آورند پس از ۳۰ سال که بالغ می شوند جهت تخمگذاری دوباره به زادگاه خود بر می گردند و تخمگذاری می کنند.دیدن لاک پشتهای پوزه عقابی در هنگام چاله کندن و تخمگذاری و دیدن بچه لاک پشتهای بسیار کوچک که از تخم بیرون می آیند و به طرف نور حرکت می کنند از جاذبه های اکوتوریستی جزیره پهناور قشم است. در سالهای اخیر سازمان منطقه آزاد قشم با همکاری سازمان یونسکو به منظور مراقبت از این لاک پشت نادر و در حال انقراض کار نگهداری و رهاسازی بچه لاک پشتها را آغاز کرده است.
لاک‌پشت‌های پوزه عقابی در فهرست قرمز اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت قرار دارند .لاک‌پشت‌های پوزه عقابی هر ۳ تا ۴ سال یکبار به شرایط تخم گذاری می رسند که در دو مرحله و به فاصله دوهفته برای تخم گذاری به زادگاه خود بر می گردند.
لاک‌پشت‌های پوزه عقابی یکی از ۴ نوع لاکپشت سواحل خلیج فارس و یکی از دو گونه لاک‌پشتی است که در ایرانتخم‌گذاری می‌کنند.
این لاک‌پشت‌ها در هر مرحله بین ۴۰ تا ۱۵۰ تخم می گذارند. فصل گذشته لاک‌پشت‌های پوزه عقابی در سواحل شیب دراز جزیره قشم بیش از ۹ هزار تخم گذاشتند و از این مجموع بیش از پنج هزار و ۸۰۰ بچه لاکپشت از تخم بیرون آمد. طرح حفاظت از لاک پشت های دریایی که ۱۱ سال پیش در ساحل شیب دراز قشم آغاز شد موجب افزایش ۹۰ درصدی تولد بچه لاک پشت ها شده است. تخم گذاری لاک‌پشت‌ها تا پایان اردیبهشت ماه ادامه دارد.
جزیره قشم؛جزیره ای با آبسنگ ها و مرجان های کم نظیر
جزیره قشم بزرگ ترین جزیره خلیج فارس است که طبیعتی شگفت انگیز و پیچیده دارد. دوستداران طبیعت؛ جاذبه های طبیعی این جزیره را عجایب هفتگانه می‌خوانند و عقیده دارند در پهنه ای هزارو چهارصد کیلومتر مربعی، وجود چنین طبیعتی تنها با واژه “بی نظیر” قابل توصیف است .جزیره‌های بزرگ پیرامون قشم: جزیره هنگام، هرمز و لارک هستند.
آناهید نیوز- عمده فعالیت صورت گرفته دراین جزایر صیادی است. به تازگی طبیعت بکر و ساحل زلال این جزایر مورد توجه گردش گران قرار گرفته است، که در این میان جزیره هنگام و لارک به خاطر نزدیکی به جزیره قشم و زیستگاه دلفین‌ها، آهوها (جبیرها) بیشتر از بقیه جذب گردشگر می کند.
یکی از منحصر به فردترین مجموعه های مرجانی دنیا در خلیج فارس واقع شده که کامل ترین و زنده ترین نوع آن در آبهای جزیره قشم است.تصویربرداریهای انجام شده در اعماق آب از این ابسنگ ها و مرجانهای کم نظیر که در لابه لای آنها انواع آبزیان شگفت انگیز و ماهی های رنگارنگ در شکل ها و اندازه ها و رنگهای بدیع در حرکت اند نشان می دهد که آب های پیرامون قشم (به ویژه در ساحل جزیره هنگام و ساحل جزیره لارک) از ظرفیت بسیار بالایی در این زمینه برخوردار است.
جزیره قشم یک منطقه جدید دست نخورده وبکربرای غواصی میباشد.مرجانهای دست نخورده وموجودات زنده دریایی آنجا را به شکل یک منطقه منحصر به فرد تبدیل کرده است.غواصی در قشم در تمامی طول سال امکانپذیر بوده و سایتهای کم عمق این جزیره وجزایر اطراف برای غواصی تمامی افراد و حتی اشخاص مبتدی بسیار مناسب است. همچنین وجود مراکز آموزشی و تفریحی غواصی، سایتهای غواصی عمیق و کم عمق،کشتیهای غرق شده و صخره های مرجانی این جزیره را تبدیل به قطب غواصی کشور نموده است که یکی از این مراکز موسسه کاوشگران اعماق دریا است.موسسه
کاوشگران اعماق دریا بر آن است تا با جذب توریست و اکوتوریسم و با بکارگیری تجهیزات وفنون نوین غواصی و همچنین بهره وری از پتانسیل های موجود در جزیره قشم و نیز ارائه خدمات منحصر بفرد و متفاوت با آنچه تا کنون مرسوم بوده در نظر دارد تا با برگزاری دوره های غواصی و صدور گواهینامه های بین المللی از سازمانهای مختلف و برگزاری تورهای تفریحی غواصی در جزیره قشم و جزایر اطراف نسبت به معرفی حرفه غواصی در ایران بعنوان یکی از زیباترین فعایت های جهان اقدام نمایید.
عکس زیبا از عروس دریایی در ساحل زیبای جزیره قشم
عروس های دریایی از قدیمترین موجودات زنده دریایی اند که از 650 میلیون سال پیش تاکنون در دریاها زیست می نمایند. عروس های دریایی از نظر شکل، اندازه و رنگهای متنوع به گونه های مختلف تقسیم بندی می شوند. عروس دریایی در همه اقیانوسها یافت می شود. گونه ای از آنها در آب شیرین زندگی می کن که اندازه ای کمتر از نیم اینچ و رنگی سفید و روشن دارد. این گونه نیش ندارد.
آشنایی با پارک کروکودیل نوپک قشم
در سفر به قشم بسیاری از افراد به سراغ طبیعت می روند و گشتی در جنگل حرا، دره ستارگان یا تنگه چاهکوه می زنند؛ اما اگر به دنبال تجربه ای تازه در این جزیره هستید حتما راه‌تان را به سمت بزرگراه خلیج فارس کج کنید و سری به پارک کروکودیل نوپک بزنید. این مجموعه اولین و تنها پارک کروکودیل خاورمیانه به شمار می رود و به تکثیر و پرورش این جانداران نیز می پردازد.از این پارک به عنوان طرحی نوآورانه و کارآفرین در ایران یاد می شود و از سوی گردشگران نیز مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه به شما می گوییم که در این مجموعه چه خبر است و چه تجربیاتی در انتظار شما قرار دارند.
بد نیست بدانید که این پارک مهمانان سرشناس بسیاری را به خود دیده است که از میان آنها می توان به سفیر ایتالیا اشاره کرد. این مجموعه مجوز سازمانهای محیط زیست، شیلات و دامپزشکی ایران را دارد و تحت قوانین کنوانسیون بین‌المللی حفظ حیوانات (سایتیس) فعالیت می کند. این کنوانسیون یکی از مهم ترین کنوانسیون های بین المللی محیط زیست به شمار می رود که هدفش حفظ تنوع زیستی جانوران و گیاهان است.
تاریخچه ساخت و احداث پارک نوپک قشم
در سال 1385 بود که ایده و طرح پرورش کروکودیل توسط سرکار خانم روستایی، کارشناس جانور شناسی و ارشد اکوتوریسم مطرح شد و به دنبال آن مطالعه و امکان سنجی و اخذ موافقت اصولی صورت گرفت. حدود یک سال بعد ایشان به اتفاق همسر خود آقای سالاروند کارشناس برنامه ریزی و کنترل پروژه و متخصص پرورش کروکودیل به قشم مهاجرت و شرکت نوآوران پویا کیمیا قشم را ثبت کردند.
دوندگی ها ادامه داشت تا اینکه پس از پیگیری های اداری مستمر با سازمان های شیلات، محیط زیست و دامپزشکی در سال 1387 اولین پروانه تاسیس مزرعه پرورش کروکودیل در کشور برای شرکت نوپک صادر شد و در سال 1389 مزرعه کروکویل نوپک در جزیره هنگام شروع به کار کرد. در ابتدا 21 هزار متر مربع زمین و اعتبار چهار میلیارد ریال به این کار اختصاص یافت. 8 سر کروکودیل بالغ از کشورهای جنوب شرق آسیا به ایران منتقل شدند و این کار با تمامی تشریفات قرنطینه ای و حمل و نقل صورت گرفت.
این در حالی بود که عملیات احداث پارک کروکودیل در جزیره قشم پیگیری می شد و در دست اقدام بود. سرانجام در سال ۱۳۹۰ پارک کروکودیل نوپک با 20 کروکودیل به عنوان بخش گردشگری طرح در قشم راه اندازی شد. پژوهش ها و مطالعات ادامه داشت و در نهایت در سال ۱۳۹۲ مجموعه به هدف خود که تولید و تکثیر کروکودیل ها بود، رسید. چندی بعد طرح توسعه پارک کروکودیل نوپک قشم در سال ۱۳۹۵ مورد بهره برداری قرار گرفت و حالا نوپک تنها مرکز تکثیر مصنوعی کروکودیل ها در خاورمیانه به شمار می رود و یکی از دیدنی های منحصر به فرد جزیره است.
بد نیست بدانید که نام "نوپک" از شعار آن ناشی می شود:
نو: نوآوری
پ:پویایی
ک: کوشش
نحوه پرورش کروکودیل ها در نوپک
کروکودیل‌ها موجوداتی تخم گذار هستند و نوزادان آنها پس از سه ماه سر از تخم در می آورند. در مجموعه پرورش کروکودیل طی سال اول برای رسیدن به زادآوری، به طور مداوم دما، رطوبت، آب استخرها و غذادهی و تاثیر عوامل محیطی بر رشد این حیوان سنجیده می شد. اولین مشکلی که خودش را نشان داد مربوط به دمای خاک بود که در برخی ماه های سال به شدت بالا می رود و مشکلاتی جدی برای زادآوری کروکودیل ایجاد می کند. برای حل این مشکل همه تخم ها به وسیله دستگاه «انکوباتور» و در فضای مصنوعی تکثیر می شوند تا دما قابل کنترل باشد و کروکودیل ها به سن بلوغ برسند.
این شعار همواره مورد توجه مسوولان این مجموعه بوده و تلاش ها برای توسعه و گسترش این طرح همچنان ادامه دارد.
کروکودیل های نوپک
پیش از آنکه به سراغ کروکودیل های نوپک برویم، بد نیست کمی با این جانداران آشنا شویم. کروکودیل خزنده‌ای به جا مانده از عصر دایناسورهاست که 4 دست و پا دارد و قدرت فک و دندان‌هایش کم نظیر است. این جانور به راحتی می تواند در آب شنا کند؛ اما در خشکی زندگی می کند و تخم گذاری را در آب انجام نمی دهد. چشم کروکودیل دارای 3 پلک است: اولی از بالا به پایین، دومی از پایین به بالا و سومی از جلو به عقب. پلک سوم مثل عینک شنا موجب شفاف دیدن زیر آب می شوند.
این جاندار، شکارچی صبور و فرصت طلبی است که با آرامش خود شکار را غافلگیر می کند و با یک جهش سریع در یک لحظه کار خود را انجام می دهد.کروکودیل ها 68 دندان دارند که هر سال می ریزند و دندان های جدید جای آنها را می گیرند.
کروکودیل با تمساح فرق دارد
بسیاری فکر می کنند که کروکودیل همان تمساح است در حالی که چنین نیست. این جانداران تفاوت هایی با یکدیگر دارند که از جمله آنها می توان به شکل ظاهری آنها اشاره کرد: کروکودیل ها پوزه ای به شکل V دارند؛ اما تمساح ها دارای پوزه ای پهن و U شکل هستند. البته تفاوت های بسیار دیگری میان این حیوانات وجود دارد اما از این بحث خارج است.
موزه زیر آب قشم
موزه زیر آب یکی از جاذبه‌های جدید است که به مذاق گردشگران زیادی خوش آمده است، بزرگ‌ترین و معروف‌ترین موزه زیر آب دنیا متعلق به مکزیک است، در کشورمان هم این جاذبه در عمق آبهای قشم ایجاد شده است.این موزه در عمق تقریبی ۶ متری آبهای خلیج فارس در کنار پارک زیتون قشم نصب شده است. علاقه‌مندان می‌توانند از مجسمه ۷ تن از مشاهیر به نام کشور پرفسور محمود حسابی، زکریا رازی، استاد محمد حسین شهریار، ابوالقاسم فردوسی، غلامرضا تختی، میرزا محمد تقی خان امیر کبیر و محمد حسین فهمیده در این موزه دیدن کنند.
هر چند بازدید از این موزه رایگان است اما تنها کسانی می‌توانند در عمق ۶ متری به دیدن تندیس این مشاهیر بروند که مجهز به تجهیزات غواصی و آشنا با اصول غواصی باشند.
از آنجایی که غواصی یکی از تفریحات مهیج دریایی در سواحل شهرهای جنوبی و جزایر خلیج فارس است و استقبال خوبی از این رشته میشود، موزه‌گردی زیر آب هم می‌تواند یکی از برنامه‌های گردشگرانی باشد که به غواصی علاقه‌مند هستند.
به گفته اسماعیل دلشاد- مدیر اجرایی موزه غدیر خلیج فارس، این موزه به عنوان نخستین موزه زیر آب ایران و دومین موزه زیر آب دنیا پس از موزه زیر آب در کشور مکزیک نقش مهمی در توسعه گردشگری در این منطقه خواهد داشت. وی درباره موزه و مجسمه هایش گفت: در ساخت همه تندیس‌ها از بتن مخصوص استفاده شده که هر یک از آنها یک هزار و ۵۰۰ کیلو گرم وزن دارند.
شاید بسیاری، باستان‌شناسی زیر آب را با کتاب بیست هزار فرسنگ زیر دریا شناختند. کشف اشیا و بقایای برجای مانده از تاریخ در دل آب، بخشی از باستان‌شناسی زیر آب است که این اتفاق در اعماق آبهای قشم کلید خورده و قرار است بخشی از آنچه که کشف میشود و آنچه از تاریخ به دست می‌آید به همراه بدل آثار تاریخی معروف کشورمان مانند بخشی از میراث تخت جمشید و سایر آثار معروف ارزشمند کشور در سایتی از اعماق آبهای جزیره قشم به نمایش درآید که این پروژه را می‌توان با نمونه‌های جهانی قابل قیاس دانست.
هزینه ساخت تندیس هفت مشاهیر یاد شده به صورت شخصی و با مشارکت چهار تن از جانبازان استان فارس طی مدت یک ماه ساخته شده است.
درباره این سایت