دریا و تامین اقتصادی کشور

صنعت استخراج

مقدار زیادی نفت خام (نفت و گاز طبیعی) در صخره‌های زیر بستر دریا وجود دارد. سکوهای نفت و دکل‌های حفاری نفت و گاز را خارج و برای انتقال به خشکی ذخیره می‌کنند. تولید و نفت و گاز در دریا به دلیل محیط دورافتاده و خشن، دشوار است.حفاری برای نفت می‌تواند تأثیراتی زیست‌محیطی برای دریا به همراه آورد. موج‌های لرزه‌ای در هنگام حفاری می‌توانند سبب شوند که حیوانات مسیر خود را گم کنند، و این موضوع احتمالاً سبب حرکت نهنگ‌ها به سمت ساحل می‌شود. مواد سمی مانند جیوه، سرب و آرسنیک ممکن است آزاد

شوند. ممکن است زیرساخت‌ها آسیب بینند و نفت در دریا منتشر شود. دریا دارای مقادیر عظیمی از مواد معدنی حل‌شده ارزشمند می‌باشد.مهمترین آن‌ها، نمک دریایی است که برای موارد خوراکی و صنعتی به کار می‌رود و از زمان گذشته از طریق تبخیر آب در مناطق کم‌عمق به دست آمده‌است.

زندگی در دریا

اقیانوس‌ها خانه مجموعه متنوعی از اشکال حیات می‌باشند که از آن به عنوان زیست‌گاه استفاده می‌کنند. از آن‌جا که نور خورشید تنها به لایه بالایی می‌تابد، بخش اعظم اقیانوس در تاریکی مطلق قرار دارد. از آن‌جا که اعماق و مناطق دمایی مختلف، هریک زیستگاهی را برای دسته واحدی از گونه‌ها فراهم می‌کنند، محیط دریا به عنوان یک دربرگیرنده جامع، دارای تنوع بسیار فراوانی از زندگی می‌باشد.زیستگاه‌های دریا طیف گسترده‌ای را از

سطح دریا تا درازگودال‌های شامل می‌باشند، که از جمله آن‌ها می‌توان به آب‌سنگ‌های مرجانی، جنگل‌های کلپ، مراتع علوفه دریایی، استخر جزر و مد، بسترهای گل‌آلود، ماسه‌ای و سنگی، منطقه لجه اشاره کرد.

مردم بومی دریا

چندین گروه از عشایر بومی در دریای جنوب‌شرق آسیا در قایق زندگی و در طول روز نیازهای خود را از دریا استخراج می‌کنند. مردم بومی موکن در سواحل تایلند و میانمار و جزایر دریای آندامان زندگی می‌کنند. مردم باجائو در اصل از مجمع‌الجزایر سولو، میندانائو و بورنئو شمالی هستند.برخی کولی‌های دریایی با انجام غواصی آزاد قادرند تا عمق ۳۰ متری در آب فروروند، اگرچه بیشتر آن‌ها روش مقرر و زمینی را انتخاب می‌کنند.

اسکله باسیدو

این اسکله تاریخی که قدمت بناش به دوره ساسانیان بر می‌گرده، در ۱۴۴ کیلومتری شهر قشم قرار داره. اسکله از سنگ‌های بزرگ رودخانه‌ای مانند، قلوه سنگ و ملات گچ زنده ساخته شده. در دوره مغول‌ها هم مرمت و بازسازی شده و ازش استفاده می‌کردن. در اواخر دوره تیموری و اوایل دوره صفوی، اسکله تعمیر شده و و با سنگ‌های تراشیده شده، روسازی و ساروج بندی شده مجددا بازسازی و اسکله وسیع‌تر شده. این اسکله به دلیل موقعیت جغرافیایی، محل استقرار انگلیسی ها در جزیره بود. به همین دلیل از این اسکله برای کشتی های جنگی خود و همچنین چون در جزیره اسکان یافته بودند، استفاده می کردن. در سال های اخیر، به همت اداره شیلات قشم، بندرگاه صیادی مناسبی در این اسکله تاریخی احداث گردیده.

صید سنتی هدر(مشتا) در قشم

مُشتا نوعی روش صيد سنتی آبزيان در استان هرمزگان در جنوب ایران است. این نوع صید با استفاده از جزر و مد انجام می‌شود. در این روش چوب‌هایی در ساحلكار گذاشته شده و با استفاده از تور حصاری ایجاد می‌شود، كه هنگام بالا آمدن آب تعدادی آبزی وارد آن شده و با پايين رفتن آب، آبزيان داخل آن به وسيله صاحبان مشتاها صيد می‌شوند. این نوع صید در اکثر سواحل استان هرمزگان انجام می‌شود.

در راستای حفاظت از آبزیان در فصل تخم گذاری صید هامور ماهیان این صید به روش سنتی مشتا نیز از 15 فروردین تا آخر اردیبهشت سال 91 در آبهای هرمزگان ممنوع است. در این نوع صید با استفاده از تور و میله، تور را بصورت افقی در ساحل دریا نصب می کنند که با استفاده از جزر و مد دریا آبزی به دام می افتد. صید حلوای سفید و سیاه و شوریده از اول اردیبهشت تا پایان خرداد و صید میش ماهی نیز از نیمه اول مرداد تا پایان شهریور ممنوع است

صید با تورهای منوفلامنت نیز در طول ساحل در آبهای هرمزگان ممنوع است. منوفلامنت تور ریز و نامرئی است که در آن ماهی های کوچک صید و سبب نابودی ذخائر آبزیان می شود.

هرمزگان با سالانه 143 هزار تن صید آبزی رتبه نخست را در کشور دارد. این استان هزار و 430 کیلومتر مربع ساحل و 22 بندر صیادی دارد. صید بی رویه و غیر مجاز از عوامل تخریب زیستگاهها و کاهش ذخایر آبزیان در هرمزگان به شمار می رود.

مشتا نوعی روش صید آبزیان است که با استفاده از تور و چوب به شکل عدد Tدر ساحل کار گذاشته می شود که هنگام بالا آمدن آب تعدادی آبزی وارد آن شده که با پایین رفتن آب آبزیان داخل آن بوسیله صاحبان مشتاها صید می شوند. هر چند میزان آبزی که در داخل مشتاها به دام می افتند در هر نوبت به کمتر از سه تا پنج کیلوگرم می رسد اما سال گذشته حدود سه هزار و 500 کیلوگرم ماهی در یکی از مشتاهای شهر بندرعباس به دام افتاد.

ساحل تخم گزاری لاک پشت ها قشم

روستای شیب دراز و سواحل گسترده آن محل حضور لاک پشتهای دریایی و لاک پشتهای منحصر به فرد پوزه عقابی است که همه ساله از اواسط اسفند ماه تا پایان خرداد برای تخمگذاری به این سواحل می آیند.هر لاک پشت در هر فصل تخمگذاری در حدود ۳۰۰ تخم طی ۳ مرحله در ۲۰ روز در چاله ای که خود می کند پنهان می کند که پس از دو ماه تخمها سر از خاک بر می آورند و به طرف نور مهتاب که در دریا منعکس است حرکت می کنند.

از شاهکارهای خلقت این است که بچه لاک پشتهایی که در این محل سر از تخم بر می آورند پس از ۳۰ سال که بالغ می شوند جهت تخمگذاری دوباره به زادگاه خود بر می گردند و تخمگذاری می کنند.دیدن لاک پشتهای پوزه عقابی در هنگام چاله کندن و تخمگذاری و دیدن بچه لاک پشتهای بسیار کوچک که از تخم بیرون می آیند و به طرف نور حرکت می کنند از جاذبه های اکوتوریستی جزیره پهناور قشم است. در سالهای اخیر سازمان منطقه آزاد قشم با همکاری سازمان یونسکو به منظور مراقبت از این لاک پشت نادر و در حال انقراض کار نگهداری و رهاسازی بچه لاک پشتها را آغاز کرده است.

لاک‌پشت‌های پوزه عقابی در فهرست قرمز اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت قرار دارند .لاک‌پشت‌های پوزه عقابی هر ۳ تا ۴ سال یکبار به شرایط تخم گذاری می رسند که در دو مرحله و به فاصله دوهفته برای تخم گذاری به زادگاه خود بر می گردند.

لاک‌پشت‌های پوزه عقابی یکی از ۴ نوع لاک‌پشت سواحل خلیج فارس و یکی از دو گونه لاک‌پشتی است که در ایرانتخم‌گذاری می‌کنند.

این لاک‌پشت‌ها در هر مرحله بین ۴۰ تا ۱۵۰ تخم می گذارند. فصل گذشته لاک‌پشت‌های پوزه عقابی در سواحل شیب دراز جزیره قشم بیش از ۹ هزار تخم گذاشتند و از این مجموع بیش از پنج هزار و ۸۰۰ بچه لاک‌پشت از تخم بیرون آمد. طرح حفاظت از لاک پشت های دریایی که ۱۱ سال پیش در ساحل شیب دراز قشم آغاز شد موجب افزایش ۹۰ درصدی تولد بچه لاک پشت ها شده است. تخم گذاری لاک‌پشت‌ها تا پایان اردیبهشت ماه ادامه دارد.

جزیره قشم؛جزیره ای با آبسنگ ها و مرجان های کم نظیر

جزیره قشم بزرگ ترین جزیره خلیج فارس است که طبیعتی شگفت انگیز و پیچیده دارد. دوستداران طبیعت؛ جاذبه های طبیعی این جزیره را عجایب هفتگانه می‌خوانند و عقیده دارند در پهنه ای هزارو چهارصد کیلومتر مربعی، وجود چنین طبیعتی تنها با واژه “بی نظیر” قابل توصیف است .جزیره‌های بزرگ پیرامون قشم: جزیره هنگام، هرمز و لارک هستند.

آناهید نیوز- عمده فعالیت صورت گرفته دراین جزایر صیادی است. به تازگی طبیعت بکر و ساحل زلال این جزایر مورد توجه گردش گران قرار گرفته است، که در این میان جزیره هنگام و لارک به خاطر نزدیکی به جزیره قشم و زیستگاه دلفین‌ها، آهوها (جبیرها) بیشتر از بقیه جذب گردشگر می‌ کند.

یکی از منحصر به فردترین مجموعه های مرجانی دنیا در خلیج فارس واقع شده که کامل ترین و زنده ترین نوع آن در آبهای جزیره قشم است.تصویربرداریهای انجام شده در اعماق آب از این ابسنگ ها و مرجانهای کم نظیر که در لابه لای آنها انواع آبزیان شگفت انگیز و ماهی های رنگارنگ در شکل ها و اندازه ها و رنگهای بدیع در حرکت اند نشان می دهد که آب های پیرامون قشم (به ویژه در ساحل جزیره هنگام و ساحل جزیره لارک) از ظرفیت بسیار بالایی در این زمینه برخوردار است.

جزیره قشم یک منطقه جدید دست نخورده وبکربرای غواصی میباشد.مرجانهای دست نخورده وموجودات زنده دریایی آنجا را به شکل یک منطقه منحصر به فرد تبدیل کرده است.غواصی در قشم در تمامی طول سال امکانپذیر بوده و سایت‌های کم عمق این جزیره وجزایر اطراف برای غواصی تمامی افراد و حتی اشخاص مبتدی بسیار مناسب است. همچنین وجود مراکز آموزشی و تفریحی غواصی، سایتهای غواصی عمیق و کم عمق،کشتیهای غرق شده و صخره های مرجانی این جزیره را تبدیل به قطب غواصی کشور نموده است که یکی از این مراکز موسسه کاوشگران اعماق دریا است.موسسه

کاوشگران اعماق دریا بر آن است تا با جذب توریست و اکوتوریسم و با بکارگیری تجهیزات وفنون نوین غواصی و همچنین بهره وری از پتانسیل های موجود در جزیره قشم و نیز ارائه خدمات منحصر بفرد و متفاوت با آنچه تا کنون مرسوم بوده در نظر دارد تا با برگزاری دوره های غواصی و صدور گواهینامه های بین المللی از سازمانهای مختلف و برگزاری تورهای تفریحی غواصی در جزیره قشم و جزایر اطراف نسبت به معرفی حرفه غواصی در ایران بعنوان یکی از زیباترین فعایت های جهان اقدام نمایید.

عکس زیبا از عروس دریایی در ساحل زیبای جزیره قشم

عروس های دریایی از قدیمترین موجودات زنده دریایی اند که از 650 میلیون سال پیش تاکنون در دریاها زیست می نمایند. عروس های دریایی از نظر شکل، اندازه و رنگهای متنوع به گونه های مختلف تقسیم بندی می شوند. عروس دریایی در همه اقیانوسها یافت می شود. گونه ای از آنها در آب شیرین زندگی می کن که اندازه ای کمتر از نیم اینچ و رنگی سفید و روشن دارد. این گونه نیش ندارد.

آشنایی با پارک کروکودیل نوپک قشم

در سفر به قشم بسیاری از افراد به سراغ طبیعت می روند و گشتی در جنگل حرا، دره ستارگان یا تنگه چاهکوه می زنند؛ اما اگر به دنبال تجربه ای تازه در این جزیره هستید حتما راه‌تان را به سمت بزرگراه خلیج فارس کج کنید و سری به پارک کروکودیل نوپک بزنید. این مجموعه اولین و تنها پارک کروکودیل خاورمیانه به شمار می رود و به تکثیر و پرورش این جانداران نیز می پردازد.از این پارک به عنوان طرحی نوآورانه و کارآفرین در ایران یاد می شود و از سوی گردشگران نیز مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه به شما می گوییم که در این مجموعه چه خبر است و چه تجربیاتی در انتظار شما قرار دارند.

بد نیست بدانید که این پارک مهمانان سرشناس بسیاری را به خود دیده است که از میان آنها می توان به سفیر ایتالیا اشاره کرد. این مجموعه مجوز سازمان‌های محیط زیست، شیلات و دامپزشکی ایران را دارد و تحت قوانین کنوانسیون بین‌المللی حفظ حیوانات (سایتیس) فعالیت می کند. این کنوانسیون یکی از مهم ترین کنوانسیون های بین المللی محیط زیست به شمار می رود که هدفش حفظ تنوع زیستی جانوران و گیاهان است.

تاریخچه ساخت و احداث پارک نوپک قشم

در سال 1385 بود که ایده و طرح پرورش کروکودیل توسط سرکار خانم روستایی، کارشناس جانور شناسی و ارشد اکوتوریسم مطرح شد و به دنبال آن مطالعه و امکان سنجی و اخذ موافقت اصولی صورت گرفت. حدود یک سال بعد ایشان به اتفاق همسر خود آقای سالاروند کارشناس برنامه ریزی و کنترل پروژه و متخصص پرورش کروکودیل به قشم مهاجرت و شرکت نوآوران پویا کیمیا قشم را ثبت کردند.

دوندگی ها ادامه داشت تا اینکه پس از پیگیری های اداری مستمر با سازمان های شیلات، محیط زیست و دامپزشکی در سال 1387 اولین پروانه تاسیس مزرعه پرورش کروکودیل در کشور برای شرکت نوپک صادر شد و در سال 1389 مزرعه کروکویل نوپک در جزیره هنگام شروع به کار کرد. در ابتدا 21 هزار متر مربع زمین و اعتبار چهار میلیارد ریال به این کار اختصاص یافت. 8 سر کروکودیل بالغ از کشورهای جنوب شرق آسیا به ایران منتقل شدند و این کار با تمامی تشریفات قرنطینه ای و حمل و نقل صورت گرفت.

این در حالی بود که عملیات احداث پارک کروکودیل در جزیره قشم پیگیری می شد و در دست اقدام بود. سرانجام در سال ۱۳۹۰ پارک کروکودیل نوپک با 20 کروکودیل به عنوان بخش گردشگری طرح در قشم راه اندازی شد. پژوهش ها و مطالعات ادامه داشت و در نهایت در سال ۱۳۹۲ مجموعه به هدف خود که تولید و تکثیر کروکودیل ها بود، رسید. چندی بعد طرح توسعه پارک کروکودیل نوپک قشم در سال ۱۳۹۵ مورد بهره برداری قرار گرفت و حالا نوپک تنها مرکز تکثیر مصنوعی کروکودیل ها در خاورمیانه به شمار می رود و یکی از دیدنی های منحصر به فرد جزیره است.

بد نیست بدانید که نام "نوپک" از شعار آن ناشی می شود:

نو: نوآوری

پ:پویایی

ک: کوشش

نحوه پرورش کروکودیل ها در نوپک

کروکودیل‌ها موجوداتی تخم گذار هستند و نوزادان آنها پس از سه ماه سر از تخم در می آورند. در مجموعه پرورش کروکودیل طی سال اول برای رسیدن به زادآوری، به طور مداوم دما، رطوبت، آب استخرها و غذادهی و تاثیر عوامل محیطی بر رشد این حیوان سنجیده می شد. اولین مشکلی که خودش را نشان داد مربوط به دمای خاک بود که در برخی ماه های سال به شدت بالا می رود و مشکلاتی جدی برای زادآوری کروکودیل ایجاد می کند. برای حل این مشکل همه تخم ها به وسیله دستگاه «انکوباتور» و در فضای مصنوعی تکثیر می شوند تا دما قابل کنترل باشد و کروکودیل ها به سن بلوغ برسند.

این شعار همواره مورد توجه مسوولان این مجموعه بوده و تلاش ها برای توسعه و گسترش این طرح همچنان ادامه دارد.

کروکودیل های نوپک

پیش از آنکه به سراغ کروکودیل های نوپک برویم، بد نیست کمی با این جانداران آشنا شویم. کروکودیل خزنده‌ای به جا مانده از عصر دایناسورهاست که 4 دست و پا دارد و قدرت فک و دندان‌هایش کم نظیر است. این جانور به راحتی می تواند در آب شنا کند؛ اما در خشکی زندگی می کند و تخم گذاری را در آب انجام نمی دهد. چشم کروکودیل دارای 3 پلک است: اولی از بالا به پایین، دومی از پایین به بالا و سومی از جلو به عقب. پلک سوم مثل عینک شنا موجب شفاف دیدن زیر آب می شوند.

این جاندار، شکارچی صبور و فرصت طلبی است که با آرامش خود شکار را غافلگیر می کند و با یک جهش سریع در یک لحظه کار خود را انجام می دهد.کروکودیل ها 68 دندان دارند که هر سال می ریزند و دندان های جدید جای آنها را می گیرند.

کروکودیل با تمساح فرق دارد

بسیاری فکر می کنند که کروکودیل همان تمساح است در حالی که چنین نیست. این جانداران تفاوت هایی با یکدیگر دارند که از جمله آنها می توان به شکل ظاهری آنها اشاره کرد: کروکودیل ها پوزه ای به شکل V دارند؛ اما تمساح ها دارای پوزه ای پهن و U شکل هستند. البته تفاوت های بسیار دیگری میان این حیوانات وجود دارد اما از این بحث خارج است.

موزه زیر آب قشم

موزه زیر آب یکی از جاذبه‌های جدید است که به مذاق گردشگران زیادی خوش آمده است، بزرگ‌ترین و معروف‌ترین موزه زیر آب دنیا متعلق به مکزیک است، در کشورمان هم این جاذبه در عمق آب‌های قشم ایجاد شده است.این موزه در عمق تقریبی ۶ متری آب‌های خلیج فارس در کنار پارک زیتون قشم نصب شده است. علاقه‌مندان می‌توانند از مجسمه ۷ تن از مشاهیر به نام کشور پرفسور محمود حسابی، زکریا رازی، استاد محمد حسین شهریار، ابوالقاسم فردوسی، غلامرضا تختی، میرزا محمد تقی خان امیر کبیر و محمد حسین فهمیده در این موزه دیدن کنند.

هر چند بازدید از این موزه رایگان است اما تنها کسانی می‌توانند در عمق ۶ متری به دیدن تندیس این مشاهیر بروند که مجهز به تجهیزات غواصی و آشنا با اصول غواصی باشند.

از آنجایی که غواصی یکی از تفریحات مهیج دریایی در سواحل شهرهای جنوبی و جزایر خلیج فارس است و استقبال خوبی از این رشته می‌شود، موزه‌گردی زیر آب هم می‌تواند یکی از برنامه‌های گردشگرانی باشد که به غواصی علاقه‌مند هستند.

به گفته اسماعیل دلشاد- مدیر اجرایی موزه غدیر خلیج فارس، این موزه به عنوان نخستین موزه زیر آب ایران و دومین موزه زیر آب دنیا پس از موزه زیر آب در کشور مکزیک نقش مهمی در توسعه گردشگری در این منطقه خواهد داشت. وی درباره موزه و مجسمه هایش گفت: در ساخت همه تندیس‌ها از بتن مخصوص استفاده شده که هر یک از آن‌ها یک هزار و ۵۰۰ کیلو گرم وزن دارند.

شاید بسیاری، باستان‌شناسی زیر آب را با کتاب بیست هزار فرسنگ زیر دریا شناختند. کشف اشیا و بقایای برجای مانده از تاریخ در دل آب، بخشی از باستان‌شناسی زیر آب است که این اتفاق در اعماق آب‌های قشم کلید خورده و قرار است بخشی از آنچه که کشف می‌شود و آنچه از تاریخ به دست می‌آید به همراه بدل آثار تاریخی معروف کشورمان مانند بخشی از میراث تخت جمشید و سایر آثار معروف ارزشمند کشور در سایتی از اعماق آب‌های جزیره قشم به نمایش درآید که این پروژه را می‌توان با نمونه‌های جهانی قابل قیاس دانست.

هزینه ساخت تندیس هفت مشاهیر یاد شده به صورت شخصی و با مشارکت چهار تن از جانبازان استان فارس طی مدت یک ماه ساخته شده است.

آشنایی با پارک کروکودیل نوپک قشم

در سفر به قشم بسیاری از افراد به سراغ طبیعت می روند و گشتی در جنگل حرا، دره ستارگان یا تنگه چاهکوه می زنند؛ اما اگر به دنبال تجربه ای تازه در این جزیره هستید حتما راه‌تان را به سمت بزرگراه خلیج فارس کج کنید و سری به پارک کروکودیل نوپک بزنید. این مجموعه اولین و تنها پارک کروکودیل خاورمیانه به شمار می رود و به تکثیر و پرورش این جانداران نیز می پردازد.از این پارک به عنوان طرحی نوآورانه و کارآفرین در ایران یاد می شود و از سوی گردشگران نیز مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه به شما می گوییم که در این مجموعه چه خبر است و چه تجربیاتی در انتظار شما قرار دارند.

بد نیست بدانید که این پارک مهمانان سرشناس بسیاری را به خود دیده است که از میان آنها می توان به سفیر ایتالیا اشاره کرد. این مجموعه مجوز سازمان‌های محیط زیست، شیلات و دامپزشکی ایران را دارد و تحت قوانین کنوانسیون بین‌المللی حفظ حیوانات (سایتیس) فعالیت می کند. این کنوانسیون یکی از مهم ترین کنوانسیون های بین المللی محیط زیست به شمار می رود که هدفش حفظ تنوع زیستی جانوران و گیاهان است.

تاریخچه ساخت و احداث پارک نوپک قشم

در سال 1385 بود که ایده و طرح پرورش کروکودیل توسط سرکار خانم روستایی، کارشناس جانور شناسی و ارشد اکوتوریسم مطرح شد و به دنبال آن مطالعه و امکان سنجی و اخذ موافقت اصولی صورت گرفت. حدود یک سال بعد ایشان به اتفاق همسر خود آقای سالاروند کارشناس برنامه ریزی و کنترل پروژه و متخصص پرورش کروکودیل به قشم مهاجرت و شرکت نوآوران پویا کیمیا قشم را ثبت کردند.

دوندگی ها ادامه داشت تا اینکه پس از پیگیری های اداری مستمر با سازمان های شیلات، محیط زیست و دامپزشکی در سال 1387 اولین پروانه تاسیس مزرعه پرورش کروکودیل در کشور برای شرکت نوپک صادر شد و در سال 1389 مزرعه کروکویل نوپک در جزیره هنگام شروع به کار کرد. در ابتدا 21 هزار متر مربع زمین و اعتبار چهار میلیارد ریال به این کار اختصاص یافت. 8 سر کروکودیل بالغ از کشورهای جنوب شرق آسیا به ایران منتقل شدند و این کار با تمامی تشریفات قرنطینه ای و حمل و نقل صورت گرفت.

این در حالی بود که عملیات احداث پارک کروکودیل در جزیره قشم پیگیری می شد و در دست اقدام بود. سرانجام در سال ۱۳۹۰ پارک کروکودیل نوپک با 20 کروکودیل به عنوان بخش گردشگری طرح در قشم راه اندازی شد. پژوهش ها و مطالعات ادامه داشت و در نهایت در سال ۱۳۹۲ مجموعه به هدف خود که تولید و تکثیر کروکودیل ها بود، رسید. چندی بعد طرح توسعه پارک کروکودیل نوپک قشم در سال ۱۳۹۵ مورد بهره برداری قرار گرفت و حالا نوپک تنها مرکز تکثیر مصنوعی کروکودیل ها در خاورمیانه به شمار می رود و یکی از دیدنی های منحصر به فرد جزیره است.

بد نیست بدانید که نام "نوپک" از شعار آن ناشی می شود:

نو: نوآوری

پ:پویایی

ک: کوشش

نحوه پرورش کروکودیل ها در نوپک

کروکودیل‌ها موجوداتی تخم گذار هستند و نوزادان آنها پس از سه ماه سر از تخم در می آورند. در مجموعه پرورش کروکودیل طی سال اول برای رسیدن به زادآوری، به طور مداوم دما، رطوبت، آب استخرها و غذادهی و تاثیر عوامل محیطی بر رشد این حیوان سنجیده می شد. اولین مشکلی که خودش را نشان داد مربوط به دمای خاک بود که در برخی ماه های سال به شدت بالا می رود و مشکلاتی جدی برای زادآوری کروکودیل ایجاد می کند. برای حل این مشکل همه تخم ها به وسیله دستگاه «انکوباتور» و در فضای مصنوعی تکثیر می شوند تا دما قابل کنترل باشد و کروکودیل ها به سن بلوغ برسند.

این شعار همواره مورد توجه مسوولان این مجموعه بوده و تلاش ها برای توسعه و گسترش این طرح همچنان ادامه دارد.

کروکودیل های نوپک

پیش از آنکه به سراغ کروکودیل های نوپک برویم، بد نیست کمی با این جانداران آشنا شویم. کروکودیل خزنده‌ای به جا مانده از عصر دایناسورهاست که 4 دست و پا دارد و قدرت فک و دندان‌هایش کم نظیر است. این جانور به راحتی می تواند در آب شنا کند؛ اما در خشکی زندگی می کند و تخم گذاری را در آب انجام نمی دهد. چشم کروکودیل دارای 3 پلک است: اولی از بالا به پایین، دومی از پایین به بالا و سومی از جلو به عقب. پلک سوم مثل عینک شنا موجب شفاف دیدن زیر آب می شوند.

این جاندار، شکارچی صبور و فرصت طلبی است که با آرامش خود شکار را غافلگیر می کند و با یک جهش سریع در یک لحظه کار خود را انجام می دهد.کروکودیل ها 68 دندان دارند که هر سال می ریزند و دندان های جدید جای آنها را می گیرند.

کروکودیل با تمساح فرق دارد

بسیاری فکر می کنند که کروکودیل همان تمساح است در حالی که چنین نیست. این جانداران تفاوت هایی با یکدیگر دارند که از جمله آنها می توان به شکل ظاهری آنها اشاره کرد: کروکودیل ها پوزه ای به شکل V دارند؛ اما تمساح ها دارای پوزه ای پهن و U شکل هستند. البته تفاوت های بسیار دیگری میان این حیوانات وجود دارد اما از این بحث خارج است.

 صدف های دریایی قشم

صدف‌ها، ارمغان دریا هستند؛ ریز و درشت. سفید و صورتی. ن ساحل‌نشین به چیدن صدف‌ها می‌روند و آنها را به رشته می‌کشند تا برای مهمانان جزیره انگشتر و دستنبد و گردنبندی از صدف بسازند.

اینجا جزیزه هنگام است. می‌توانی به قشم یا بندرعباس بروی و سوار بر لنج، خود را به هنگام برسانی. ماهی و میگو و سمبوسه بخوری. تن به آب بزنی. بازی و شیطنت دلفین‌ها را ببینی و در انتها بسته‌ای صدف با خود به ارمغان بیاوری.

ن در هنگام هم صیادی می‌کنند و هم صدف‌ها را به رشته می‌کشند. محفوظه اربابی یکی از این ن است. او صدف‌های ریز صورتی و سفید را رشته می‌کند و با آن گردنبند و دستبند می‌سازد. صورتی‌ها را از ساحل ناز در قشم می‌آورند و صدف‌های سفید را از ساحل هنگام جمع‌آوری می‌کنند.

آن‌گونه که اربابی به خبرنگار مهر می‌گوید: سال ۱۳۹۱ برای نخستین بار، در استان هرمزگان کلاس آموزش تراش سنگ برگزار شد و ن یاد گرفتند چطور صدف‌ها را سوراخ کنند و تراش بدهند و به نخ بکشند. امروز تقریبا همه ن هنگامی، با دریل باریک صدف‌ها را سوراخ  و گردنبند و گوشواره درست می‌کنند. بعضی صدف‌های ریز و درشت دیگر را هم در کیسه می‌ریزند تا مسافرانی که به هنگام می‌آیند از این صدف‌های تزددنی استفاده کنند.

صدف‌های بزرگ را قایقرانان و صیادان با خود به به همراه می‌آورند و در اختیار ن هنگام می‌گذارند. بعضی، صدف‌های بزرگ را می‌تراشند و با آن زیورآلات درست می‌کنند. اما تراش سنگ و صدف، کار هر کسی نیست. به گفته محفوظه اربابی، اسفند ۹۴، عده‌ای از اداره کل میراث فرهنگی استان هرمزگان آمدند و ن جوان و علاقه‌مند را انتخاب کردند و تراش سنگ را به آنها آموزش دادند. تعداد این افراد به ۱۴یا ۱۵ نفر می‌رسد.

در جزیره هنگام، تنها یک دستگاه برش سنگ وجود دارد که به‌طور مشارکتی اری شده تا همه ن جزیره از آن استفاده کنند. اما واقعیت این‌که همه زن‌ها، توان استفاده از دستگاه را ندارند در نتیجه همان چند نفر از این دستگاه استفاده می‌کنند و باقی ن هنگام از این چند نفر صدف و سنگ‌های تراش  داده شده را می‌خرند و با دو یا سه هزار تومان سود می‌ند.

اربابی اما دلش می‌خواهد ن هنگام بتوانند بیش از یک دستگاه برش سنگ داشته باشند و گردشگران زیادی به هنگام بیایند و بر ساحل نقره‌ای قدم بزنند و غذاهای خوشمزه دریایی بخورند و با خود صدف به ارمغان آورند.

موزه زیر آب قشم

موزه زیر آب یکی از جاذبه‌های جدید است که به مذاق گردشگران زیادی خوش آمده است، بزرگ‌ترین و معروف‌ترین موزه زیر آب دنیا متعلق به مکزیک است، در کشورمان هم این جاذبه در عمق آب‌های قشم ایجاد شده است.این موزه در عمق تقریبی ۶ متری آب‌های خلیج فارس در کنار پارک زیتون قشم نصب شده است. علاقه‌مندان می‌توانند از مجسمه ۷ تن از مشاهیر به نام کشور پرفسور محمود حسابی، زکریا رازی، استاد محمد حسین شهریار، ابوالقاسم فردوسی، غلامرضا تختی، میرزا محمد تقی خان امیر کبیر و محمد حسین فهمیده در این موزه دیدن کنند.

هر چند بازدید از این موزه رایگان است اما تنها کسانی می‌توانند در عمق ۶ متری به دیدن تندیس این مشاهیر بروند که مجهز به تجهیزات غواصی و آشنا با اصول غواصی باشند.

از آنجایی که غواصی یکی از تفریحات مهیج دریایی در سواحل شهرهای جنوبی و جزایر خلیج فارس است و استقبال خوبی از این رشته می‌شود، موزه‌گردی زیر آب هم می‌تواند یکی از برنامه‌های گردشگرانی باشد که به غواصی علاقه‌مند هستند.

به گفته اسماعیل دلشاد- مدیر اجرایی موزه غدیر خلیج فارس، این موزه به عنوان نخستین موزه زیر آب ایران و دومین موزه زیر آب دنیا پس از موزه زیر آب در کشور مکزیک نقش مهمی در توسعه گردشگری در این منطقه خواهد داشت. وی درباره موزه و مجسمه هایش گفت: در ساخت همه تندیس‌ها از بتن مخصوص استفاده شده که هر یک از آن‌ها یک هزار و ۵۰۰ کیلو گرم وزن دارند.

شاید بسیاری، باستان‌شناسی زیر آب را با کتاب بیست هزار فرسنگ زیر دریا شناختند. کشف اشیا و بقایای برجای مانده از تاریخ در دل آب، بخشی از باستان‌شناسی زیر آب است که این اتفاق در اعماق آب‌های قشم کلید خورده و قرار است بخشی از آنچه که کشف می‌شود و آنچه از تاریخ به دست می‌آید به همراه بدل آثار تاریخی معروف کشورمان مانند بخشی از میراث تخت جمشید و سایر آثار معروف ارزشمند کشور در سایتی از اعماق آب‌های جزیره قشم به نمایش درآید که این پروژه را می‌توان با نمونه‌های جهانی قابل قیاس دانست.

هزینه ساخت تندیس هفت مشاهیر یاد شده به صورت شخصی و با مشارکت چهار تن از جانبازان استان فارس طی مدت یک ماه ساخته شده است.

آشنایی با پارک کروکودیل نوپک قشم

در سفر به قشم بسیاری از افراد به سراغ طبیعت می روند و گشتی در جنگل حرا، دره ستارگان یا تنگه چاهکوه می زنند؛ اما اگر به دنبال تجربه ای تازه در این جزیره هستید حتما راه‌تان را به سمت بزرگراه خلیج فارس کج کنید و سری به پارک کروکودیل نوپک بزنید. این مجموعه اولین و تنها پارک کروکودیل خاورمیانه به شمار می رود و به تکثیر و پرورش این جانداران نیز می پردازد.از این پارک به عنوان طرحی نوآورانه و کارآفرین در ایران یاد می شود و از سوی گردشگران نیز مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه به شما می گوییم که در این مجموعه چه خبر است و چه تجربیاتی در انتظار شما قرار دارند.

بد نیست بدانید که این پارک مهمانان سرشناس بسیاری را به خود دیده است که از میان آنها می توان به سفیر ایتالیا اشاره کرد. این مجموعه مجوز سازمان‌های محیط زیست، شیلات و دامپزشکی ایران را دارد و تحت قوانین کنوانسیون بین‌المللی حفظ حیوانات (سایتیس) فعالیت می کند. این کنوانسیون یکی از مهم ترین کنوانسیون های بین المللی محیط زیست به شمار می رود که هدفش حفظ تنوع زیستی جانوران و گیاهان است.

تاریخچه ساخت و احداث پارک نوپک قشم

در سال 1385 بود که ایده و طرح پرورش کروکودیل توسط سرکار خانم روستایی، کارشناس جانور شناسی و ارشد اکوتوریسم مطرح شد و به دنبال آن مطالعه و امکان سنجی و اخذ موافقت اصولی صورت گرفت. حدود یک سال بعد ایشان به اتفاق همسر خود آقای سالاروند کارشناس برنامه ریزی و کنترل پروژه و متخصص پرورش کروکودیل به قشم مهاجرت و شرکت نوآوران پویا کیمیا قشم را ثبت کردند.

دوندگی ها ادامه داشت تا اینکه پس از پیگیری های اداری مستمر با سازمان های شیلات، محیط زیست و دامپزشکی در سال 1387 اولین پروانه تاسیس مزرعه پرورش کروکودیل در کشور برای شرکت نوپک صادر شد و در سال 1389 مزرعه کروکویل نوپک در جزیره هنگام شروع به کار کرد. در ابتدا 21 هزار متر مربع زمین و اعتبار چهار میلیارد ریال به این کار اختصاص یافت. 8 سر کروکودیل بالغ از کشورهای جنوب شرق آسیا به ایران منتقل شدند و این کار با تمامی تشریفات قرنطینه ای و حمل و نقل صورت گرفت.

این در حالی بود که عملیات احداث پارک کروکودیل در جزیره قشم پیگیری می شد و در دست اقدام بود. سرانجام در سال ۱۳۹۰ پارک کروکودیل نوپک با 20 کروکودیل به عنوان بخش گردشگری طرح در قشم راه اندازی شد. پژوهش ها و مطالعات ادامه داشت و در نهایت در سال ۱۳۹۲ مجموعه به هدف خود که تولید و تکثیر کروکودیل ها بود، رسید. چندی بعد طرح توسعه پارک کروکودیل نوپک قشم در سال ۱۳۹۵ مورد بهره برداری قرار گرفت و حالا نوپک تنها مرکز تکثیر مصنوعی کروکودیل ها در خاورمیانه به شمار می رود و یکی از دیدنی های منحصر به فرد جزیره است.

بد نیست بدانید که نام "نوپک" از شعار آن ناشی می شود:

نو: نوآوری

پ:پویایی

ک: کوشش

نحوه پرورش کروکودیل ها در نوپک

کروکودیل‌ها موجوداتی تخم گذار هستند و نوزادان آنها پس از سه ماه سر از تخم در می آورند. در مجموعه پرورش کروکودیل طی سال اول برای رسیدن به زادآوری، به طور مداوم دما، رطوبت، آب استخرها و غذادهی و تاثیر عوامل محیطی بر رشد این حیوان سنجیده می شد. اولین مشکلی که خودش را نشان داد مربوط به دمای خاک بود که در برخی ماه های سال به شدت بالا می رود و مشکلاتی جدی برای زادآوری کروکودیل ایجاد می کند. برای حل این مشکل همه تخم ها به وسیله دستگاه «انکوباتور» و در فضای مصنوعی تکثیر می شوند تا دما قابل کنترل باشد و کروکودیل ها به سن بلوغ برسند.

این شعار همواره مورد توجه مسوولان این مجموعه بوده و تلاش ها برای توسعه و گسترش این طرح همچنان ادامه دارد.

کروکودیل های نوپک

پیش از آنکه به سراغ کروکودیل های نوپک برویم، بد نیست کمی با این جانداران آشنا شویم. کروکودیل خزنده‌ای به جا مانده از عصر دایناسورهاست که 4 دست و پا دارد و قدرت فک و دندان‌هایش کم نظیر است. این جانور به راحتی می تواند در آب شنا کند؛ اما در خشکی زندگی می کند و تخم گذاری را در آب انجام نمی دهد. چشم کروکودیل دارای 3 پلک است: اولی از بالا به پایین، دومی از پایین به بالا و سومی از جلو به عقب. پلک سوم مثل عینک شنا موجب شفاف دیدن زیر آب می شوند.

این جاندار، شکارچی صبور و فرصت طلبی است که با آرامش خود شکار را غافلگیر می کند و با یک جهش سریع در یک لحظه کار خود را انجام می دهد.کروکودیل ها 68 دندان دارند که هر سال می ریزند و دندان های جدید جای آنها را می گیرند.

کروکودیل با تمساح فرق دارد

بسیاری فکر می کنند که کروکودیل همان تمساح است در حالی که چنین نیست. این جانداران تفاوت هایی با یکدیگر دارند که از جمله آنها می توان به شکل ظاهری آنها اشاره کرد: کروکودیل ها پوزه ای به شکل V دارند؛ اما تمساح ها دارای پوزه ای پهن و U شکل هستند. البته تفاوت های بسیار دیگری میان این حیوانات وجود دارد اما از این بحث خارج است.

 صدف های دریایی قشم

صدف‌ها، ارمغان دریا هستند؛ ریز و درشت. سفید و صورتی. ن ساحل‌نشین به چیدن صدف‌ها می‌روند و آنها را به رشته می‌کشند تا برای مهمانان جزیره انگشتر و دستنبد و گردنبندی از صدف بسازند.

اینجا جزیزه هنگام است. می‌توانی به قشم یا بندرعباس بروی و سوار بر لنج، خود را به هنگام برسانی. ماهی و میگو و سمبوسه بخوری. تن به آب بزنی. بازی و شیطنت دلفین‌ها را ببینی و در انتها بسته‌ای صدف با خود به ارمغان بیاوری.

ن در هنگام هم صیادی می‌کنند و هم صدف‌ها را به رشته می‌کشند. محفوظه اربابی یکی از این ن است. او صدف‌های ریز صورتی و سفید را رشته می‌کند و با آن گردنبند و دستبند می‌سازد. صورتی‌ها را از ساحل ناز در قشم می‌آورند و صدف‌های سفید را از ساحل هنگام جمع‌آوری می‌کنند.

آن‌گونه که اربابی به خبرنگار مهر می‌گوید: سال ۱۳۹۱ برای نخستین بار، در استان هرمزگان کلاس آموزش تراش سنگ برگزار شد و ن یاد گرفتند چطور صدف‌ها را سوراخ کنند و تراش بدهند و به نخ بکشند. امروز تقریبا همه ن هنگامی، با دریل باریک صدف‌ها را سوراخ  و گردنبند و گوشواره درست می‌کنند. بعضی صدف‌های ریز و درشت دیگر را هم در کیسه می‌ریزند تا مسافرانی که به هنگام می‌آیند از این صدف‌های تزددنی استفاده کنند.

صدف‌های بزرگ را قایقرانان و صیادان با خود به به همراه می‌آورند و در اختیار ن هنگام می‌گذارند. بعضی، صدف‌های بزرگ را می‌تراشند و با آن زیورآلات درست می‌کنند. اما تراش سنگ و صدف، کار هر کسی نیست. به گفته محفوظه اربابی، اسفند ۹۴، عده‌ای از اداره کل میراث فرهنگی استان هرمزگان آمدند و ن جوان و علاقه‌مند را انتخاب کردند و تراش سنگ را به آنها آموزش دادند. تعداد این افراد به ۱۴یا ۱۵ نفر می‌رسد.

در جزیره هنگام، تنها یک دستگاه برش سنگ وجود دارد که به‌طور مشارکتی اری شده تا همه ن جزیره از آن استفاده کنند. اما واقعیت این‌که همه زن‌ها، توان استفاده از دستگاه را ندارند در نتیجه همان چند نفر از این دستگاه استفاده می‌کنند و باقی ن هنگام از این چند نفر صدف و سنگ‌های تراش  داده شده را می‌خرند و با دو یا سه هزار تومان سود می‌ند.

اربابی اما دلش می‌خواهد ن هنگام بتوانند بیش از یک دستگاه برش سنگ داشته باشند و گردشگران زیادی به هنگام بیایند و بر ساحل نقره‌ای قدم بزنند و غذاهای خوشمزه دریایی بخورند و با خود صدف به ارمغان آورند.

اسکله باسیدو

این اسکله تاریخی که قدمت بناش به دوره ساسانیان بر می‌گرده، در ۱۴۴ کیلومتری شهر قشم قرار داره. اسکله از سنگ‌های بزرگ رودخانه‌ای مانند، قلوه سنگ و ملات گچ زنده ساخته شده. در دوره مغول‌ها هم مرمت و بازسازی شده و ازش استفاده می‌کردن. در اواخر دوره تیموری و اوایل دوره صفوی، اسکله تعمیر شده و و با سنگ‌های تراشیده شده، روسازی و ساروج بندی شده مجددا بازسازی و اسکله وسیع‌تر شده. این اسکله به دلیل موقعیت جغرافیایی، محل استقرار انگلیسی ها در جزیره بود. به همین دلیل از این اسکله برای کشتی های جنگی خود و همچنین چون در جزیره اسکان یافته بودند، استفاده می کردن. در سال های اخیر، به همت اداره شیلات قشم، بندرگاه صیادی مناسبی در این اسکله تاریخی احداث گردیده.

صید سنتی هدر(مشتا) در قشم

مُشتا نوعی روش صيد سنتی آبزيان در استان هرمزگان در جنوب ایران است. این نوع صید با استفاده از جزر و مد انجام می‌شود. در این روش چوب‌هایی در ساحلكار گذاشته شده و با استفاده از تور حصاری ایجاد می‌شود، كه هنگام بالا آمدن آب تعدادی آبزی وارد آن شده و با پايين رفتن آب، آبزيان داخل آن به وسيله صاحبان مشتاها صيد می‌شوند. این نوع صید در اکثر سواحل استان هرمزگان انجام می‌شود.

در راستای حفاظت از آبزیان در فصل تخم گذاری صید هامور ماهیان این صید به روش سنتی مشتا نیز از 15 فروردین تا آخر اردیبهشت سال 91 در آبهای هرمزگان ممنوع است. در این نوع صید با استفاده از تور و میله، تور را بصورت افقی در ساحل دریا نصب می کنند که با استفاده از جزر و مد دریا آبزی به دام می افتد. صید حلوای سفید و سیاه و شوریده از اول اردیبهشت تا پایان خرداد و صید میش ماهی نیز از نیمه اول مرداد تا پایان شهریور ممنوع است

صید با تورهای منوفلامنت نیز در طول ساحل در آبهای هرمزگان ممنوع است. منوفلامنت تور ریز و نامرئی است که در آن ماهی های کوچک صید و سبب نابودی ذخائر آبزیان می شود.

هرمزگان با سالانه 143 هزار تن صید آبزی رتبه نخست را در کشور دارد. این استان هزار و 430 کیلومتر مربع ساحل و 22 بندر صیادی دارد. صید بی رویه و غیر مجاز از عوامل تخریب زیستگاهها و کاهش ذخایر آبزیان در هرمزگان به شمار می رود.

مشتا نوعی روش صید آبزیان است که با استفاده از تور و چوب به شکل عدد Tدر ساحل کار گذاشته می شود که هنگام بالا آمدن آب تعدادی آبزی وارد آن شده که با پایین رفتن آب آبزیان داخل آن بوسیله صاحبان مشتاها صید می شوند. هر چند میزان آبزی که در داخل مشتاها به دام می افتند در هر نوبت به کمتر از سه تا پنج کیلوگرم می رسد اما سال گذشته حدود سه هزار و 500 کیلوگرم ماهی در یکی از مشتاهای شهر بندرعباس به دام افتاد.

موزه زیر آب قشم

موزه زیر آب یکی از جاذبه‌های جدید است که به مذاق گردشگران زیادی خوش آمده است، بزرگ‌ترین و معروف‌ترین موزه زیر آب دنیا متعلق به مکزیک است، در کشورمان هم این جاذبه در عمق آب‌های قشم ایجاد شده است.این موزه در عمق تقریبی ۶ متری آب‌های خلیج فارس در کنار پارک زیتون قشم نصب شده است. علاقه‌مندان می‌توانند از مجسمه ۷ تن از مشاهیر به نام کشور پرفسور محمود حسابی، زکریا رازی، استاد محمد حسین شهریار، ابوالقاسم فردوسی، غلامرضا تختی، میرزا محمد تقی خان امیر کبیر و محمد حسین فهمیده در این موزه دیدن کنند.

هر چند بازدید از این موزه رایگان است اما تنها کسانی می‌توانند در عمق ۶ متری به دیدن تندیس این مشاهیر بروند که مجهز به تجهیزات غواصی و آشنا با اصول غواصی باشند.

از آنجایی که غواصی یکی از تفریحات مهیج دریایی در سواحل شهرهای جنوبی و جزایر خلیج فارس است و استقبال خوبی از این رشته می‌شود، موزه‌گردی زیر آب هم می‌تواند یکی از برنامه‌های گردشگرانی باشد که به غواصی علاقه‌مند هستند.

به گفته اسماعیل دلشاد- مدیر اجرایی موزه غدیر خلیج فارس، این موزه به عنوان نخستین موزه زیر آب ایران و دومین موزه زیر آب دنیا پس از موزه زیر آب در کشور مکزیک نقش مهمی در توسعه گردشگری در این منطقه خواهد داشت. وی درباره موزه و مجسمه هایش گفت: در ساخت همه تندیس‌ها از بتن مخصوص استفاده شده که هر یک از آن‌ها یک هزار و ۵۰۰ کیلو گرم وزن دارند.

شاید بسیاری، باستان‌شناسی زیر آب را با کتاب بیست هزار فرسنگ زیر دریا شناختند. کشف اشیا و بقایای برجای مانده از تاریخ در دل آب، بخشی از باستان‌شناسی زیر آب است که این اتفاق در اعماق آب‌های قشم کلید خورده و قرار است بخشی از آنچه که کشف می‌شود و آنچه از تاریخ به دست می‌آید به همراه بدل آثار تاریخی معروف کشورمان مانند بخشی از میراث تخت جمشید و سایر آثار معروف ارزشمند کشور در سایتی از اعماق آب‌های جزیره قشم به نمایش درآید که این پروژه را می‌توان با نمونه‌های جهانی قابل قیاس دانست.

هزینه ساخت تندیس هفت مشاهیر یاد شده به صورت شخصی و با مشارکت چهار تن از جانبازان استان فارس طی مدت یک ماه ساخته شده است.

ساحل تخم گزاری لاک پشت ها قشم

روستای شیب دراز و سواحل گسترده آن محل حضور لاک پشتهای دریایی و لاک پشتهای منحصر به فرد پوزه عقابی است که همه ساله از اواسط اسفند ماه تا پایان خرداد برای تخمگذاری به این سواحل می آیند.هر لاک پشت در هر فصل تخمگذاری در حدود ۳۰۰ تخم طی ۳ مرحله در ۲۰ روز در چاله ای که خود می کند پنهان می کند که پس از دو ماه تخمها سر از خاک بر می آورند و به طرف نور مهتاب که در دریا منعکس است حرکت می کنند.

از شاهکارهای خلقت این است که بچه لاک پشتهایی که در این محل سر از تخم بر می آورند پس از ۳۰ سال که بالغ می شوند جهت تخمگذاری دوباره به زادگاه خود بر می گردند و تخمگذاری می کنند.دیدن لاک پشتهای پوزه عقابی در هنگام چاله کندن و تخمگذاری و دیدن بچه لاک پشتهای بسیار کوچک که از تخم بیرون می آیند و به طرف نور حرکت می کنند از جاذبه های اکوتوریستی جزیره پهناور قشم است. در سالهای اخیر سازمان منطقه آزاد قشم با همکاری سازمان یونسکو به منظور مراقبت از این لاک پشت نادر و در حال انقراض کار نگهداری و رهاسازی بچه لاک پشتها را آغاز کرده است.

لاک‌پشت‌های پوزه عقابی در فهرست قرمز اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت قرار دارند .لاک‌پشت‌های پوزه عقابی هر ۳ تا ۴ سال یکبار به شرایط تخم گذاری می رسند که در دو مرحله و به فاصله دوهفته برای تخم گذاری به زادگاه خود بر می گردند.

لاک‌پشت‌های پوزه عقابی یکی از ۴ نوع لاک‌پشت سواحل خلیج فارس و یکی از دو گونه لاک‌پشتی است که در ایرانتخم‌گذاری می‌کنند.

این لاک‌پشت‌ها در هر مرحله بین ۴۰ تا ۱۵۰ تخم می گذارند. فصل گذشته لاک‌پشت‌های پوزه عقابی در سواحل شیب دراز جزیره قشم بیش از ۹ هزار تخم گذاشتند و از این مجموع بیش از پنج هزار و ۸۰۰ بچه لاک‌پشت از تخم بیرون آمد. طرح حفاظت از لاک پشت های دریایی که ۱۱ سال پیش در ساحل شیب دراز قشم آغاز شد موجب افزایش ۹۰ درصدی تولد بچه لاک پشت ها شده است. تخم گذاری لاک‌پشت‌ها تا پایان اردیبهشت ماه ادامه دارد.

آشنایی با پارک کروکودیل نوپک قشم

در سفر به قشم بسیاری از افراد به سراغ طبیعت می روند و گشتی در جنگل حرا، دره ستارگان یا تنگه چاهکوه می زنند؛ اما اگر به دنبال تجربه ای تازه در این جزیره هستید حتما راه‌تان را به سمت بزرگراه خلیج فارس کج کنید و سری به پارک کروکودیل نوپک بزنید. این مجموعه اولین و تنها پارک کروکودیل خاورمیانه به شمار می رود و به تکثیر و پرورش این جانداران نیز می پردازد.از این پارک به عنوان طرحی نوآورانه و کارآفرین در ایران یاد می شود و از سوی گردشگران نیز مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه به شما می گوییم که در این مجموعه چه خبر است و چه تجربیاتی در انتظار شما قرار دارند.

بد نیست بدانید که این پارک مهمانان سرشناس بسیاری را به خود دیده است که از میان آنها می توان به سفیر ایتالیا اشاره کرد. این مجموعه مجوز سازمان‌های محیط زیست، شیلات و دامپزشکی ایران را دارد و تحت قوانین کنوانسیون بین‌المللی حفظ حیوانات (سایتیس) فعالیت می کند. این کنوانسیون یکی از مهم ترین کنوانسیون های بین المللی محیط زیست به شمار می رود که هدفش حفظ تنوع زیستی جانوران و گیاهان است.

تاریخچه ساخت و احداث پارک نوپک قشم

در سال 1385 بود که ایده و طرح پرورش کروکودیل توسط سرکار خانم روستایی، کارشناس جانور شناسی و ارشد اکوتوریسم مطرح شد و به دنبال آن مطالعه و امکان سنجی و اخذ موافقت اصولی صورت گرفت. حدود یک سال بعد ایشان به اتفاق همسر خود آقای سالاروند کارشناس برنامه ریزی و کنترل پروژه و متخصص پرورش کروکودیل به قشم مهاجرت و شرکت نوآوران پویا کیمیا قشم را ثبت کردند.

دوندگی ها ادامه داشت تا اینکه پس از پیگیری های اداری مستمر با سازمان های شیلات، محیط زیست و دامپزشکی در سال 1387 اولین پروانه تاسیس مزرعه پرورش کروکودیل در کشور برای شرکت نوپک صادر شد و در سال 1389 مزرعه کروکویل نوپک در جزیره هنگام شروع به کار کرد. در ابتدا 21 هزار متر مربع زمین و اعتبار چهار میلیارد ریال به این کار اختصاص یافت. 8 سر کروکودیل بالغ از کشورهای جنوب شرق آسیا به ایران منتقل شدند و این کار با تمامی تشریفات قرنطینه ای و حمل و نقل صورت گرفت.

این در حالی بود که عملیات احداث پارک کروکودیل در جزیره قشم پیگیری می شد و در دست اقدام بود. سرانجام در سال ۱۳۹۰ پارک کروکودیل نوپک با 20 کروکودیل به عنوان بخش گردشگری طرح در قشم راه اندازی شد. پژوهش ها و مطالعات ادامه داشت و در نهایت در سال ۱۳۹۲ مجموعه به هدف خود که تولید و تکثیر کروکودیل ها بود، رسید. چندی بعد طرح توسعه پارک کروکودیل نوپک قشم در سال ۱۳۹۵ مورد بهره برداری قرار گرفت و حالا نوپک تنها مرکز تکثیر مصنوعی کروکودیل ها در خاورمیانه به شمار می رود و یکی از دیدنی های منحصر به فرد جزیره است.

بد نیست بدانید که نام "نوپک" از شعار آن ناشی می شود:

نو: نوآوری

پ:پویایی

ک: کوشش

نحوه پرورش کروکودیل ها در نوپک

کروکودیل‌ها موجوداتی تخم گذار هستند و نوزادان آنها پس از سه ماه سر از تخم در می آورند. در مجموعه پرورش کروکودیل طی سال اول برای رسیدن به زادآوری، به طور مداوم دما، رطوبت، آب استخرها و غذادهی و تاثیر عوامل محیطی بر رشد این حیوان سنجیده می شد. اولین مشکلی که خودش را نشان داد مربوط به دمای خاک بود که در برخی ماه های سال به شدت بالا می رود و مشکلاتی جدی برای زادآوری کروکودیل ایجاد می کند. برای حل این مشکل همه تخم ها به وسیله دستگاه «انکوباتور» و در فضای مصنوعی تکثیر می شوند تا دما قابل کنترل باشد و کروکودیل ها به سن بلوغ برسند.

این شعار همواره مورد توجه مسوولان این مجموعه بوده و تلاش ها برای توسعه و گسترش این طرح همچنان ادامه دارد.

کروکودیل های نوپک

پیش از آنکه به سراغ کروکودیل های نوپک برویم، بد نیست کمی با این جانداران آشنا شویم. کروکودیل خزنده‌ای به جا مانده از عصر دایناسورهاست که 4 دست و پا دارد و قدرت فک و دندان‌هایش کم نظیر است. این جانور به راحتی می تواند در آب شنا کند؛ اما در خشکی زندگی می کند و تخم گذاری را در آب انجام نمی دهد. چشم کروکودیل دارای 3 پلک است: اولی از بالا به پایین، دومی از پایین به بالا و سومی از جلو به عقب. پلک سوم مثل عینک شنا موجب شفاف دیدن زیر آب می شوند.

این جاندار، شکارچی صبور و فرصت طلبی است که با آرامش خود شکار را غافلگیر می کند و با یک جهش سریع در یک لحظه کار خود را انجام می دهد.کروکودیل ها 68 دندان دارند که هر سال می ریزند و دندان های جدید جای آنها را می گیرند.

کروکودیل با تمساح فرق دارد

بسیاری فکر می کنند که کروکودیل همان تمساح است در حالی که چنین نیست. این جانداران تفاوت هایی با یکدیگر دارند که از جمله آنها می توان به شکل ظاهری آنها اشاره کرد: کروکودیل ها پوزه ای به شکل V دارند؛ اما تمساح ها دارای پوزه ای پهن و U شکل هستند. البته تفاوت های بسیار دیگری میان این حیوانات وجود دارد اما از این بحث خارج است.

صید ماهی اسپک در قشم

ماهی "اَسپَک" از گونه یال اسبی های حرام گوشت است که طول بلند و دندان های تیز مهم ترین شاخصه آن می باشد از این رو صادرات آن بالغ بر ۲۴ میلیون دلار ارز آوری دارد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از هرمز؛چین کشور پهناور و پرجمعیتی است که علاوه بر تاریخ کهن فرهنگ ها و رسوم متفاوتی را با چهار گوش جهان در خود جای داده که موجب شده فرهنگ غذایی چینی ها متفاوت با سایر کشورها باشد.

منوی غذای چینی ها را اغلب ات چندش آور، مارهای سمی، جنین انسان،سگ و سایر اقلام غیر قابل تصور تشکیل می دهد همچنین مصرف آبزیان و جانوران دریایی که در اکثر کشورها مرسوم نیست عمده غذای چشم بادامی ها را شامل می شود.

در ایران اسلامی توجه به غذای حلال باعث شده تا غذای پاک و مطابق با آموزه های دینی در سفره مردم قرار گیرد که این موضوع وجه تمایز کشورمان با سایر نقاط جهان است لذا در استان هرمزگان که صید آبزیان رواج دارد، ماهی ها و جانورانی حرام استفاده نمی شود چنانچه اگر آبزیان حرام گوشت در تور صیادان بومی گرفتار شود، به رسم دیرینه به دریا بازگزدانده می شود.

در سال های اخیر به دلیل ارز آوری بالای آبزیان حرام گوشت، توجه به این مقوله مورد توجه مسئولان قرار گرفت تا با ایجاد صادرات آبزیان، درآمدزایی کلانی برای کشور و صیادان خلیج نشین حاصل شود.

با ورود تجار و مهندسین چینی به سواحل خلیج فارس از پارس جنوبی و عسلویه تا جزیره قشم و کیش عرضه آبزیان محبوب چینی ها رواج پیدا می کند که ماهی اسپک نمونه ای از گونه های دریایی است که در منوی غذای چینی ها با قیمتی بالا سرو می شود.

"اَسپَک" گونه ای از آبزیان است که طول بلند و دندان های تیز  آن مهم ترین شاخصه این ماهی است و در بین مردم غرب هرمزگان با این نام معروف می باشد؛ این ماهی در واقع از گونه یال اسبی ها و فاقد گوشت است و در بین چینی ها از محبوبیت بالایی برخوردار است.

حدود۶۰۰گونه ماهی یال اسبی در خلیج فارس و دریای عمان زیست می کنند که در کشور ما ماهی یال اسبی از ماهیان حرام گوشت به شمار می رود و صید اختصاصی ماهیان یال اسبی هرسال از آبان تا بهمن هرسال است.

ارمغ یکی از لنجداران لنگه ای است که سال ها در زمینه صیادی فعالیت دارد، می گوید: لنج داران در دوره های پنج یا هفت روزه دل به دریا می زنند تا با صید ماهی امرار معاش کنند که این امر در سال های اخیر با ورود صیادان هندی به غرب هرمزگان معیشت مردم این خطه تحت شعاع قرار گرفته است.

وی اظهار کرد: درگذشته در هر دوره صید با انباشتی از ماهی ها به خانه بر می گشتیم که در ماههای اخیر و رواج استفاده از صید ترال در بین صیادان میزان صید نیز کاهش یافته و هر روز با دستان خالی به خانه بر می گردیم.

این صیاد اهل شیبکوه یادآور شد:هنگامی که صیاد تورخود را در دریا پهن می کند انواع ماهی ها به دام می افتند لذا تنها آبزیانی برداشت می شود که مصرف خوراکی دارد و حلال است و مابقی صید به دریا بازگردانده می شود.

ارمقی ادامه داد: اَسپَک یکی از گونه های دریایی است که اصولا در تور صیادان بندرلنگه گرفتار می شد که به دلیل داشتن دندان های تیز و خطر آسیب به صیاد بلافاصله در دریا رها می شد اما متوجه شدیم این ماهی خشن در بین چینی هایی که خلیج فارس را قرق کرده اند، محبوب است و قیمت بالایی را برای تهیه آن پرداخت می کنند لذا از آن به بعد هر زمان که این ماهی در تور صیادان می افتاد به افرادی که در زمینه این ماهی فعالیت داشتند، فروخته می شد.

وی ادامه داد: به ازای هر کیلو ماهی اَسپَک بین 10هزار تا20 هزار تومان پرداخت می شود که پس از جمع آوری به بندر بوشهر فرستاده می شود و از آنجا به کشور چین صادر می شود که بنا

به برآوردها هر کیلواسپک بالغ بر 50هزار تومان ارزآوری دارد که عمده سود آن به جیب واسطه ها می رود.

مسعود بارانی،معاون صید و بنادرماهیگیری اداره کل شیلات هرمزگان گفت : ماهیان یال اسبی با ۲۱ فروند کشتی و۵۲۰ نفرصیاد درآبهای شهرستان جاسک ،سیریک ،بندرلنگه و جنوب هنگام صید می شوند که این میزان صید در سال 95 نسبت به مدت مشابه سال قبل دوبرابر شده است.

وی با بیان اینکه  بیش از هشت هزار و ۷۰۰ تن ماهی یال اسبی به خارج از کشور صادرشده است،اظهار کرد:ارزش این صادرات بیش از۲۴ میلیون دلار است که به کشورهای چین،ویتنام و تایلند صادر شده است.

بارانی تصریح کرد: ماهی یال اسبی جزء ماهیان غیر خوراکی و گونه‌های کمتر صید شده در خلیج فارس ودریای عمان است که برای کاهش فشار بر ذخایر دیگر گونه های آبزی صید می شود.

آشنایی با جزیره هنگام | جزیره ای کوچک در خلیج فارس

هِنگام، نام جزیره ای کوچک در خلیج فارس است که در دو کیلومتری جنوب شرقی جزیره قشم قرار دارد. این جزیره با ۹ کیلومتر طول و شش کیلومتر عرض، وسعتی حدود ۳۳.۶ کیلومتر مربع دارد و ساختار آن به شکل یک مخروط ناقص به نظر می رسد. همین جزیره ی کوچک با ظاهری کاملا ساده، به بهترین شکل از شما میزبانی می کند و خوش ترین لحظات عمرتان را رقم می زند. اولین خوشگذرانی شما در این سفر، قایق سواری در میان آب های خلیج فارس است و خاطره سازی از همان ابتدای راه آغاز می شود.

جزیره هنگام سه روستا را در خود جای داده که عبارتند از: هنگام قدیم یا کهنه، هنگام نو یا جدید (ماشی) و غیل. کوه ناکس با ۱۰۶ متر ارتفاع بلندترین نقطه ی این جزیره محسوب می شود. طولانی‌ترین قطر جزیره نیز به طول ۹ کیلومتر از روستای هنگام کهنه تا روستای هنگام جدید است و کوتاه ترین قطر جزیره نیز ۵ کیلومتر طول دارد.

در این جزیره خبری از هیاهو نیست، خیابانی وجود ندارد و ماشینی تردد نمی کند. مردم مهربان، ساده و آرامند و رسم مهمان نوازی را به بهترین شکل به جای می آورند. همه چیز در اینجا آماده است تا آرامش را تجربه کنید و به یاد ماندنی ترین خاطرتتان را خلق نمایید.

دیدنی های جزیره هنگام

هنگام سرزمین بسیار کوچکی است که دنیایی متفاوت را پیش رویتان قرار می دهد؛ فقط باید بدانید که در این جزیره به سراغ کدام دیدنی ها و تفریحات بروید. در ادامه به شما می گوییم که چه چیزهایی در این جزیره انتظارتان را می کشند.

۱- ساحل زیبای هنگام

هیچ چیز بهتر از این نیست که دقایقی را در کنار خلیج همیشه فارس سپری کنی و رقص امواجش را به تماشا بنشینی. هنگام از هر سو با این پهنه ی نیلگون و زیبا احاطه شده و هر تکه از آن به شکلی خاص جلوه می کند. طول نوار ساحلی هنگام، ۵۰ کیلومتر است و در هر قدم، تصویری متفاوت از دریا را خوهید. دید.می توانید به سراغ سواحل صخره ای بروید و یا سواحل شنی آن را انتخاب نمایید؛ در هر صورت با دیدن شکوه امواج خلیج فارس غرق تماشا می شوید.

۲- ساحل نقره ای هنگام

حساب ساحل نقره ای هنگام از همه ی سواحل ایران سواست به همین خاطر به عنوان موردی کاملا مجزا از سایر سواحل از آن نام می بریم. در این ساحل ذراتی از نوعی کانیِ براق به چشم می‌ خورد که در میان ماسه ها جا خوش کرده اند و جلوه ای درخشان به ساحل داده اند. بسیاری از گردشگران راه زیادی را می پیمایند تا دقایقی کوتاه را در این ساحل بگذرانند و از درخشش آن لذت ببرند. البته خیلی به اینکه بتوانید قدم در ساحل نقره ای بگذارید، دل خوش نباشید چرا که ممکن است مانع ورود شما به این قسمت از جزیره شوند. در پی آسیب هایی که چند سال گذشته به خاطر برداشتن خاک توسط گردشگران به این ساحل وارد آمده، محدودیت هایی برای ورود به آن وجود دارد. اگر از تورهای گردشگری مستقر در جزیره قشم و بندر کندالو، استفاده کنید، می توانید سوار بر قایق از کنار این ساحل زیبا عبور نمایید و شاهد دلبری آن باشید. برای استفاده از این تورها، احتیاجی به پرداخت هزینه اضافی نیست؛ در واقع با بلیط قایق کندالو- هنگام، قایقرانان با مهربانی هر آنچه را که می توانند نشانتان داده تا گردشی خاطره انگیز را برایتان رقم بزنند.

۳- ساحل درخشان هنگام

شب ها ساحل جزیره هنگام چهره ای جادویی به خود می گیرد و آب در آن به رنگ آبی درخشان در می آید. چنین پدیده ای که در سواحل مالدیو و کالیفرنیا و دیگر نقاط دنیا هم رخ می دهد، ناشی از فیتوپلانکتون‌های دریایی است. این آبزیان ریز، وقتی در شرایط ناآرام قرار گیرند از خود نور ساطع می‌کنند و باعث می شوند که موج‌ها و ماسه‌های ساحل نیز به شکلی درخشنده به نظر برسند.

۴- حیات وحش 

اگر فکر می کنید که هنگام به واسطه ی محصور بودن در آب نمی تواند پاسخگوی دوستداران حیات وحش باشد، کاملا در اشتباهید، در این جزیره و حوالی آن می توانید از تماشای جانداران زیر لذت ببرید:

*دلفین ها

با فرارسیدن پاییز، آب های خلیج فارس مهمانان تازه ای را میزبانی می کنند. در اواسط این فصل، دلفین ها یکی یکی به نزدیکی هنگام می رسند و تا اواسط اردیبهشت در همین منطقه می مانند. گفته می شود که تا کنون ۱۳ گونه از ۴۰گونه دلفین در آب های ایران از جمله خلیج فارس و دریای عمان ثبت شده است. دلفین های بازیگوش در آب بالا و پایین می روند و نمایشی کم نظیر را به راه می اندازند. گردشگران سوار بر قایق ها می شوند و خودشان را به میان آب های دریا می رسانند، آن ها فقط چند دقیقه منتظر می مانند تا اینکه دلفین ها به سطح آب آمده و زیبایی های دنیای آزاد و رهایشان را به نمایش بگذارند.

۵-آکواریومی در میان خلیج فارس

در حوالی جزیره هنگام بخشی وجود دارد که با لقب آکواریوم یا موجودات آکواریومی شناخته می شود؛ جایی که می توانید تمام ماهی های رنگارنک، به صورت آزاد و رها ببینید. در این قسمت، به دلیل شفافیت بالای آب جانداران رنگارنگ دریایی به راحتی قابل مشاهده هستند و تنها کافیست کمی غذا برای آن ها بریزید تا بپرند و حرکات جالبی را به نمایش بگذارند. البته در این میان نباید خرچنگ ها را فراموش کنید که بر روی صخره هایی که سر از آب برآورده اند، به این سو و آن سو می روند.

۶- خاک سرخ هنگام

شاید در میان جزایر خلیج فارس، هرمز، به واسطه ی خاک سرخش شهرت یافته باشد؛ اما بد نیست بدانید، این نوع خاک در هنگام هم یافت می شود و یکی از جذابیت های آن به شمار می رود. در این جزیره کوه‌ها و خاک‌های قرمز رنگی وجود دارد که با عنوان گِلک خوانده می شوند و در صنایع بسیاری به کار می روند. در صنعت سنگ‌های تزئینی برای ساخت ساختمان‌ها از این خاک استفاده می‌شود و ساخت و ساز اسکله و سایر تاسیسات نیز با استفاده از آن صورت می گیرد. مردم این منطقه، از خاک اینجا برای تهیه نوعی مربا نیز استفاده می کنند که به مربای سوراخ شهرت دارد.

۷- بازار هنگام

بازار هنگام یکی از دیدنی ترین بازارهای محلی کشورمان است؛ این بازار با مصالح بومی و محلی درست شده و در قدم به قدم آن رنگ و بویی از سنت های کهن جزیره وجود دارد. ندگان با لباس های خوش رنگ و لعاب محلی، زیباترین دست سازه هایشان را که از صدف ها ساخته اند به شما ارائه می دهند. بازار هنگام تنها جایی برای نیست بلکه به شما فرصت می دهد تا با مردم بومی همنشین شوید و داستان های جالبی را در مورد دریا از آن ها بشنوید.

۸- بقایای استعمار

موقعیت مهم جغرافیایی جزیره هنگام موجب شد تا توجه انگلیسی ها به آن جلب شود؛ به اعتقاد آن ها، این جزیره با داشتن سواحل عمیق و مناسب برای لنگر انداختن کشتی ها و وجود چاه های آب و همچنین به دلیل واقع شدن در منطقه ی استراتژیک نظامی، اهمیت بسیاری داشته است. همین موضوع باعث شده تا در دوره هایی از تاریخ، بیگانگان به این جزیره بیایند و آن را اشغال کنند. هنوز آثار این ها در جزیره دیده می شود:

*تاسیسات بندری انگلیسی ها

 انگلیسی ها در زمان حکومت قاجار به ساختن خانه ها و تاسیساتی نظیر انبار ذغال، تلگراف خانه و غیره در هنگام مشغول شدند و تاسیسات بندری، دریانوردی و ساختمان های متعددی را ایجاد نمودند تا از همان جا بر خط کشتیرانی خلیج فارس نظارت کنند. آن ها در سال ۱۹۰۴ خط تلگرافی از جاسک به هنگام احداث کردند تا بتوانند به راحتی با دنیای بیرون از جزیره هم ارتباط داشته باشند. امروزه آثاری از این تاسیسات در هنگام به چشم می خورد و تاریخ استعمار این جزیره را روایت می کند.

*کشتی به گل نشسته پرتغالی ها

پرتغالی ها نیز در زمان صفویه پایشان به این جزیره باز شد و با افکار شومی که در سر می پروراندند، بساط خود را در هنگام پهن کردند. بقایایی ناچیزی از کشتی به گل نشسته آن ها هنوز هم در اطراف جزیره وجود دارد و در نزدیکی محل تماشای ماهی های آکواریومی واقع شده است.

۹- سنگ مادر و دختر

در نزدیکی روستای غیل جزیره هنگام، سنگ‌هایی به چشم می خورد که شبیه انسان هستند و همین شباهت باعث شده تا روایت هایی در مورد آن ها شکل بگیرد. به اعتقاد مردم این روستا، در زمان های دور، مادر و دختری به هنگام فرار از زورگویان، دست دعا بر می دارند و از خالق خود کمک می خواهند. خدا هم آنان را تبدیل به سنگ می کند تا از خطر در امان بمانند. امروزه این تندیس سنگی، به یکی از جاذبه های هنگام تبدیل شده است.

متاسفانه تصویری از این جاذبه در دست نیست

خوشگذرانی در هنگام

برای آنکه در این جزیره لحظات خوشی را تجربه کنید، به یکی از فعالیت های زیر مشغول شوید:

۱- تماشای دلفین ها

یکی از جذاب ترین قسمت های سفر به هنگام دیدن دلفین هاست که آزادانه به این سو و آن سو می روند و هیچ چیز آزادی را از آن ها نمی گیرد. به یاد داشته باشید که برای دیدن دلفین ها بهتر است صبح زود به سوی دریا بروید. محلی ها بر این باورند که دلفین ها در روزهای مواج به سطح آب نمی آیند و به سختی دیده می شوند. به گفته ی آن ها این جانداران برای زادآوری، مهمان آب های گرم خلیج فارس می شوند و پس از فرودین شروع به حرکت به سمت دریای عمان و اقیانوس می کنند. با توجه به این نکات، بهترین زمان را برای دیدن این آبزیان انتخاب نمایید.

۲-بازارگردی

 بازار هنگام از معدود بازارهایی است که هیچ اثری از مدرنیته در آن دیده نمی شود. همه چیز در این بازار رنگ و بوی سنتی دارد. صنایع دستی، روغن های مختلف، ادویه های محلی و بسیاری کالاهای ریز و درشت دیگر را می توانید در این بازار بیابید. از این بازار را هم از دست ندهید چرا که قیمت های بسیار مناسبی دارد.

۳-عکاسی

سفر به هنگام از آن دسته سفرهایی است که نباید بدون ثبت تصویر پایان بپذیرد. سوژه های زیادی در این جزیره هستند که می توانند در لنز دوربین شما جای بگیرند؛ از دلفین ها گرفته تا رنگ و لعاب سنتی جزیره و زیبایی سواحل آن.

۴- شنا در آب های خلیج فارس

 در هنگام، پلاژ یا محل به خصوصی برای شنا وجود ندارند؛ اما اگر از محلی ها بپرسید حتما به شما نقاط بکر و مناسب شنا را نشان خواهند داد و می توانید در آن مکان ها لذتی خاص را تجربه کنید. فقط به یاد داشته باشید که به تنهایی این کار را انجام ندهید و حتما قبلا شنا در دریا را تجربه کرده باشید.

حواستان به طوطیاهای دریا و خرچنگ ها هم باشد چرا که به هیچ عنوان رفتار مهربانانه ای با شما نخواهند داشت. طوطیا یکی از ساکنان خلیج فارس است که با تیغ های تیزش می تواند به شما آسیب بزند؛ اما نگران نباشید، اگر با آن ها برخورد داشتید و با تیغ هایشان از شما استقبال کردند مشکلی متوجه سلامتی شما نخواهد شد و درد نیز بعد از مدتی از بین می رود.

لوازم مورد نیاز و به ویژه آب شیرین برای شستشو پس از آب‌تنی را از یاد نبرید تا شوری آب دریا اذیتتان نکند. اگر تجربه و وسایل غواصی و دوربین های مناسب استفاده در زیر آب هم دارید، فرصت ثبت عکس های بی نظیر را از دست ندهید؛ البته مراقبت از جانداران دریایی را فراموش نکنید.

۵- خوشمزه گردی

 در هنگام خبری از رستوران های شیک و لوکس نیست؛ اما خوشمزه ترین غذاها را خواهید یافت چرا که همه ی مواد اولیه ی آن ها از دریا تامین می شوند و تازه هستند و طبخ آن ها نیز توسط مادران جزیره صورت می گیرد.

صیادان و جزیره زیبای قشم

پسر جوان در ساحل شرقی قشم مشغول صید ماهی با ساده‌ترین ابزار صید است، قلابی دستی که در انتهای ریسمان بلند نایلونی بسته می‌شود. این روش که در قشم به "خیت" معروف است در همه سواحل جنوبی ایران رواج دارد و در هر منطقه نام خاصی دارد. ماهیگیران قلاب‌های خود را که برای جذب انواع ماهی‌ها به آن طعمه‌هایی از گوشت ماهی "عنکاس" یا همان مرکب ماهی، میگو و غیره بسته‌اند از صخره‌های ساحلی یا از روی قایق‌های چوبی که به تجربه صیاد در جایی از دریا لنگر انداخته است که احتمال وجود صید بیشتر است، به آب می‌اندازد. در این نوع صید، دریا باید آرام باشد و در حال توقف تا بخت با صیاد یار شود و روزیش گرفتار خیت شود.

سفره‌ای بر ساحل

صیادان در یکی از ساحل‌های جزیره قشم مشغول جمع کردن روزیشان از سفره دریا هستند، تور‌های ساحلی که روزی به خاطر عدم دسترسی به قایق‌های موتوری برای ریختن تور در نقاط عمیق دریا، بیشتر رواج داشته است، امروز همچنان برای صید ماهی‌های کرانه‌ای کاربرد دارد، تور‌های چشمه ریزی که در چند ساحل توسط صیادان پهن می‌شود و ماهیان نزدیک‌تر به ساحل را به دام می‌اندازد و ماهیگیران در ساحل به انتظار می‌نشینند تا از سفره بخشنده دریا چیزی نصیب تورشان شود.

شکارچیان میگو

 با فرمان ناخدا روزکاری ملوانان صیاد آغاز می‌شود. با بسم الهی "جَل" یا همان تور مخصوص صید میگو را در آب رها می‌کنند، تور بزرگی که از پشت لنج تا کف دریا می‌رسد. و در مسیر حرکتش تمام جانوران پیش رویش را جارو می‌کند.

جاشو "شنبه" همراه باقی ملوانان لنج، در حال جدا کردن میگو از میان سایر ماهیان صید شده است که با جمع شدن و بالا آمدن تور بر کف لنج تخلیه شده و همه جا را پوشانده است، چون سوراخ‌های کوچک جل فقط میگو‌های دریا را اسیر نمی‌کند. ماهی‌ها و جانوران دیگر را هم گیر می‌اندازد. مهمانان ناخوانده‌ای که دوباره به دریا ریخته می‌شوند تا لاشه شان خوراک مرغان دریایی شود.

دامگاه جزر و مد

مردمان جنوب روش‌های زیادی برای گرفتن روزیشان از دل آب‌های بخشنده خلیج فارس دارند و این بار به کمک جزر و مد دریا صید شان را به دام می‌اندازند.

دامی‌از چوب و تور که در سواحل استان هرمزگان و جزیره قشم به "مُشتا" معروف است، حصاری عمودی برای شکار ماهیان نزدیک تر به ساحل . با بالا آمدن آب دریا در هنگام مد، صید از راه باریکه ای به نام "ماهی دون" به داخل دامگاه می‌آید و با پایین رفتن آب، در میان مشتا اسیر می‌شود. حالا زمان آن است که صید گرفتار در آب کم عمق میانه ی دام، توسط صاحبان مشتا با تور‌های کوچک دستی جمع آوری شوند.

ماهی‌ها در ساحل

با بازگشت صیادان موتو به ساحل، وقت تخلیه ی حجم بالای صیدشان روی شن و ماسه‌های ساحل است تا زیر نور مستقیم خورشید خشک شوند. نبود کارخانه‌های کنسرو سازی ماهی ساردین باعث شده تقریبا 95 درصد این ماهیان صید شده برای مصرف خوراک دام و کود، خشک و پودر شده، به استان‌ها و کشور‌های دیگر صادر شوند. علاوه بر این روش سنتی خشک کردن ماهی موتو در ساحل که طی تقریبا 10 روز با زیرو رو کردن آن‌ها زیر نور خورشید انجام می‌شود، کارخانه‌های فرآوری ماهی هم عمل خشک کردن این ریز ماهیان مغذی را به صورت صنتی انجام می‌دهند، مانند چند کار خانه تولید پودر ماهی که در شهر "سوزای" قشم فعال هستند.

بافندگان پارو

ملوانان پیر هنگام فراغت از صید، در لنجی مشغول به تعمیر و رفوی تور‌ها ی ماهیگیریشان هستند. مبادا در صید بعدی روزیشان از دریا به دامشان نیفتد. آن‌ها گرچه امروز کمتر همراه صیادان به دریا می‌روند اما روزی، بالا کشیدن و جمع کردن تور‌های سنگین پر از ماهی، در گرو قدرت بازوی آن‌ها بود. تور یا به زبان محلی اهالی قشم "پارو" که یکی از متداول ترین ابزار صید برای این همسایگان خلیج فارس است و برای هر نوع ماهی، بسته به کوچکی و بزرگی آن و عمقی که در آن صید انجام می‌شود، از جنس ریسمان‌های کتانی و نایلونی و با سوراخ‌ها یا همان چشمه‌های ریز و درشت بافته می‌شود.

صیادان نیزه دار

"باید بدون اکسیژن به آب زد مثل ماهی‌ها" این را حسین، غواص ماهر اهل قشم می‌گوید. نیزه بلند و مخصوص صیدش را تیز کرده است و با قایق همراه صیاد دیگری به قسمت‌های عمیق خلیج فارس آمده تا بدون تجهیزات اکسیژن و تنها با قدرت نفس گیری و تبحر در غافل گیری صید، به شکار ماهی خطر ناک و درنده "قطر" برود. او که در این عکس در عمق هفت متری مشغول صید است تا عمق 15 متری هم برای شکار این ماهی با ارزش رفته و در سه ساعت 60 ماهی هم صید کرده است تا تبحرش در این نوع صید را به رخ همکارانش بکشد، غواصان صیادی که امروز تعداد آن‌ها در خلیج فارس کم نیست.

تور گسترده

لرزش شناور‌های تعبیه شده در امتداد تور که روی اب دیده می‌شود. نوید صید بزرگی را به صیادان منتظر می‌دهد، حالا وقت بالا کشیدن تور است، تور‌های بزرگی که این صیادان ماهر به صورت دستی در در سطح دریا و در اطراف قایق ماهیگیریشان پهن کرده اند. در این عکس صیادان اهل قشم، به طور هماهنگ و با صدای هو، هو، که به همزمانی آن‌ها کمک بیشتری می‌کند، ماهیان "زرده" گرفتار در تورشان را از سطح دریا به داخل قایق می‌کشانند.

ماهی در ماهیتابه

 مردان جوان در اواخر تابستان و تمام پاییز برای صید ماهی "کاریز" با قابلمه و ماهیتابه که در زبان اهالی قشم به آن "منجل " می‌گویند با هم رقابت می‌کنند. منجل را با آرد پر می‌کنند و رویش پلاستیکی محکم را با کش می‌بندند، با دست سوراخی روی آن درست می‌کنند و دام را در کف دریا کار می‌گذارند، زیر آب بوی آرد، ماهی را دم منجلی می‌آورد، ماهی که می‌خواهد بیشتر بخورد، میرود داخل منجلی و گیر می‌کند.، گرچه این روش روزگاری راهی برای امرار معاش صیادان بود تا در روز‌های توفانی دریا بیکار نمانند اما امروز بیش تر جنبه تفریح دارد، روشی ساده یا ابزاری دم دستی ولی با فوت و فن خاص که فقط در سواحل کم عمق قشم دیده می‌شود.

صیادی در جزیره  ی قشم

سلخ روستایی است در بخش شهاب از توابع جزیره قشم در استان هرمزگان این روستا مرکزدهستان صلخ است.

بندر صلخ بعد از بندر سوزا، دومین بندر جنوبی جزیره قشم می باشد که از اهمیت خاصی برخوردار است.

جمعیت دهستان صلخ طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۸۵، برابر با ۱۰۵۹۸ نفر بوده‌است. این روستا ۴۲۰ خانوار و ۳۸۸ نفر بی‌سواد دارد.

مردمان روستای سلخ روزیشان را از دریا می گیرند، کارشان صیادی است و دیرزمانی است که با دریا اجین شده‌اند. دریا را مانند پدری بزرگ کرامت می نهند و به پاس بخشندگی و سخاوتش برایش شکرگزاری می کنند.

در این روستا ۵ مسجد وجود دارد که ۴ مسجد برای اهل سنت است و یک مسجد هم برای شیعیان(مسجد امام حسن مجتبی(ع)).

کارخانجات

این روستا شامل ۴ کارخانه بوده ه عبارتند از:دو کارخانه فروارده های ماهی و یک کارخانه یخسازی و یک آب شیرین کن و همچنین شرکت سوخت رسانی به کشتی ها در این روستا در شرف تاسیس شدن است.

شغل ها

شغل اکثریت مردم روستای سلخ صیادی است همچنین تعدادی کمی از مردم به شغل هایی نظیر دامداری و بنایی مشغول هستن و همچنین لازم به ذکر است روستای سلخ یکی از بزرگترین بنادر صیادی در جزیره قشم است ودارای اسکله صیادی بزرگ و مجهزی است و در حدود ۱۲۰ قایق و ۷۰ فروند لنج دارد و می توان گفت که همگی کارکنان این اسکله از بومی های همین روستا هستند ماهی هایی که اکثراً در روستای سلخ صید می شوند عبارتند از :ماهی هور (تن)-شوریده –حلوا سفید-شیر ماهی – سرخو- ه-سنگسر- هامور-سکلا-مقوا- میگو و. .

اماکن آموزشی

اماکن آموزشی این روستا عبارتند از:یک مهد کودک و دو مدرسه ابتدایی (پسرانه ودخترانه) و دو مدرسه راهنمایی(پسرانه و دخترانه) و یک دبیرستان دخترانه. لازم به ذکر است که اکثر معلمین این مدارس از بومی های همین روستا هستن همچنین در این روستا یک کتابخانه نیز وجود دارد که در حدود ۸۰۰۰ جلد کتاب دارد این روستا نیز شامل یک پایگاه مقاوت بسیج (به نام شهید حسن ذاکری )نیز هست که این پایگاه تلاش های زیادی برای شادابی جوانان و نوجوان روستا انجام می دهد.

جاذبه های گردشگری

از جمله جاذبه های گردشگری این روستا را میتوان سواحل بکر شنی این روستا و بام قشم وغارهای نمکی را نام برد که هر ساله جمعیت خوبی را به سمت خودش جذب می کند.

مراسم سنتی

از جمله مراسم های سنتی که در این روستا برگزار می شود عبارتند از:۱-جشن نوروز صیاد که تابستان هر ساله روز ۲۹ تیر در این روستای با اجرای مراسم های خاصی برگزارمیشود , در این روز مردم ماهیگیری نمی کنندو ماهی نمی‌خورند اما همه به دریامی روندوشنا می کنندصنایع دستی وخوراکی های خودرانیزبرای گردشگران وشرکت کنندگان دراین مراسم به نمایش می گذارند ۲-مراسم زار درمانی نیز از دیگر مراسمی است که در این روستا برگزار می شود و هر ساله جمعیت کثیری را به سمت خود می کشاند.۳-مراسم سنتی رزیف که اکثراً در مراسم عروسی برگزار می شود.

مراسم سنتی نوروز صیاد

نوروز صیادان جشنی کهن در میان ساحل نشینان جنوب است که هرساله در روستای سلخ جزیره قشم برگزار می شود و اهالی بسیاری از ساکنان ایران را به آنجا می کشاند.

سرزمین ایران با توجه به گوناگونی زیستگاه‌هایش رسومات واعیاد زیادی را به خود دیده شاید جشن نوروز صیادان یکی از زیباترین مراسمات ایران زمین باشد که ساکنان دریا آن را هنوز ارج می نهند و شکرگزار نعمت عظیم الهی هستند.

اهالی

روستای سلخ جزیره قشم در روز نوروز صیادان که هرساله در ۲۹ تیر ماه برگزار می شود هرگونه صید را تعطیل می کنند و به جشن و پایکوبی همراه با شنا و آب تنی در کنار ساحل می گذرانند. این روز برای خود آداب و رسوماتی دارد که در چند سال پیش تمامی اهالی ساحل نشینان خلیج فارس آن را اجرا می کردند اما امروزه تنها سلخی‌ها هستند که در ۱۰۰ کیلومتری جنوب قشم به این رسم کهن وفادار مانده‌اند.

مردم این روستا بر این باورند که نوروز صیاد روز زاد و ولد ماهیان و باروری دریاست به همین خاطر در آن هیچ لنچ و قایقی به دریا نمی رود و اگر برود از تور و قلاب خبری نیست.